22 września obchodzimy Europejski Dzień Bez Samochodu – wydarzenie, które zamyka Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu.
– Gliwice krok po kroku zmieniają sposób, w jaki poruszamy się po mieście. Nowe przystanki i dostosowane pod potrzeby mieszkańców linie autobusowe, kolejne ścieżki rowerowe, strefy Tempo 30, inteligentne skrzyżowania czy nowoczesne węzły przesiadkowe – wszystkie te działania składają się na spójną strategię zrównoważonej mobilności, której celem jest poprawa jakości życia gliwiczan – podkreśla prezydent Gliwic Katarzyna Kuczyńska-Budka.
Transport bliżej ludzi
Jeszcze do niedawna niektóre rejony Gliwic pozostawały poza zasięgiem transportu zbiorowego. Dzisiaj to się zmienia – miasto konsekwentnie likwiduje „białe plamy”. Dobrym przykładem są cztery nowe przystanki powstające właśnie na ul. Kościuszki, które jeszcze w tym roku mają być obsługiwane przez przebudowaną, dłuższą linię 676. Poprawi to dojazd m.in. do Szpitala Wielospecjalistycznego, sądu czy Miejskiej Biblioteki Publicznej. Również dzielnica Czechowice w tym roku zyska stałą linię autobusową. Po przebudowie, nowa wersja linii 650 połączy Czechowice z gliwickim Centrum Przesiadkowym, a także z rejonem Świętoszowic, umożliwiając mieszkańcom przesiadki m.in. w kierunku Tarnowskich Gór. W dzielnicy przy ulicach Ziemięcickiej, Jagodowej i Strzelców Bytomskich powstanie aż osiem nowych przystanków autobusowych.
Z dodatkowych, skrojonych pod potrzeby kursów linii 8 i 58 korzystają już mieszkańcy dzielnicy Bojków. Zmiany obejmują dni robocze, ferie, wakacje i weekendy, tak by zwiększyć częstotliwość połączeń z centrum miasta, szczególnie w godzinach przedpołudniowych, wieczornych i w dni wolne.
Rowerem bezpieczniej i wygodniej
Znaczącą część działań miasta stanowią inwestycje w transport rowerowy. W 2025 roku Gliwice przeznaczyły na ten cel około 42 mln zł. Nowe drogi rowerowe powstają przy ul. Toszeckiej, Mickiewicza i Strzelców Bytomskich – następne będą trasy dla jednośladów w śladzie dawnej wąskotorówki od stacji Trynek do granicy miasta, ciągi pieszo-rowerowi wzdłuż Kłodnicy (od ul. Orlickiego do ronda przy ul. Staromiejskiej), pomiędzy ul. Orlickiego i Jasnogórską, wzdłuż ul. Zawiszy Czarnego oraz ul. Słowackiego. Oprócz tego rowerzyści korzystają już z pasów rowerowych wytyczonych na ul. Tarnogórskiej i Daszyńskiego.
To krok w stronę miasta, w którym rower staje się realną alternatywą dla samochodu, a sieć tras dla jednośladów coraz wyraźniej scala dzielnice w logiczną całość.
Mniej pośpiechu, więcej bezpieczeństwa
Do tej pory około 110 ulic w Gliwicach objęto tzw. strefą zamieszkania, a ok. 270 – strefą ograniczonej prędkości do 30 km/h. Od początku wakacji Tempo 30 obowiązuje też na ul. Zwycięstwa i sąsiednich traktach. Ograniczenie prędkości, które uspokaja ruch i zwiększa bezpieczeństwo pieszych, to element urbanistycznego prototypowania tej głównej arterii, przeznaczonej do gruntownej przebudowy. Sprzyja testowaniu trzech różnych zwężeń jezdni i aranżowaniu przykładowych przestrzeni do wypoczynku. Cel? Ulica przyjazna mieszkańcom, a nie tylko kierowcom.
Inteligentny system sterowania ruchem
Do 2026 roku Gliwice zmodernizują ponad 70 skrzyżowań. Dzięki wsparciu unijnemu w wysokości 17,4 mln zł wprowadzane są rozwiązania smart mobility: wideodetekcja, bezdotykowe przyciski dla pieszych i rowerzystów, sygnalizatory akustyczne czy priorytet dla komunikacji miejskiej. System będzie dynamicznie zarządzał sygnalizacją, wydłużając zielone światło tam, gdzie to najbardziej potrzebne – np. dla seniorów, osób z wózkami dziecięcymi czy osób z niepełnosprawnościami.
Nowe węzły przesiadkowe
Kolejnym elementem polityki mobilności są cztery nowe węzły przesiadkowe, które powstaną w dzielnicach Łabędy i Brzezinka, na osiedlu Kopernika oraz w sąsiedztwie PreZero Areny Gliwice. Wartość całej inwestycji przekracza 90 mln zł, z czego większość stanowi dofinansowanie z funduszy europejskich (program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021–2027).
Największy węzeł powstanie w Łabędach – w bezpośrednim sąsiedztwie modernizowanej stacji kolejowej PKP. Znajdą się tam miejsca typu Park & Ride i Bike & Ride, umożliwiające dalszą podróż transportem zbiorowym. Węzeł na osiedlu Kopernika obejmie budowę nowego przystanku kolejowego wraz z infrastrukturą autobusową, parkingową i pieszo-rowerową. Wszystkie węzły zostaną wyposażone w biletomaty zasilane energią słoneczną, tablice dynamicznej informacji pasażerskiej, ławki i udogodnienia dla osób z ograniczoną mobilnością – w tym oznakowanie w alfabecie Braille’a.
Kompleksowa strategia
Gliwicka polityka mobilności nie sprowadza się tylko do pojedynczych inwestycji. To konsekwentny program na rzecz poprawy dostępności transportu zbiorowego, rozwoju rowerowej alternatywy i inteligentnych systemów sterowania ruchem, jego uspokajania, testowania nowoczesnych rozwiązań urbanistycznych i tworzenia węzłów przesiadkowych integrujących transport autobusowy i kolejowy. Miasto korzysta przy tym z szerokiego wsparcia środków unijnych. Wszystko to, by codzienne podróże były bezpieczniejsze, wygodniejsze dla mieszkańców i mniej uciążliwe dla środowiska.