Po pierwsze – bezpieczeństwo i ochrona ludności!

Jak rozpoznawać sygnały alarmowe i reagować, by skutecznie pomagać innym? W sytuacji zagrożenia liczy się szybka reakcja, opanowanie oraz wiedza o tym, jak mądrze działać. Dlatego tak ważne jest, aby każdy mieszkaniec potrafił rozpoznać sygnały alarmowe, adekwatnie je interpretować i udzielić pierwszej pomocy osobom, które jej potrzebują. Temu właśnie służy rządowy „Poradnik bezpieczeństwa”.

Do jegno lektury zachęca wojewoda świętokrzyski Józef Bryk.

– Wydarzenia ostatnich miesięcy w tym m.in. naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej potwierdzają ogromną potrzebę przygotowania tego typu publikacji. Dokument podkreśla, jak przygotować siebie i bliskich oraz jak wspólnie dbać o bezpieczeństwo w czasie zagrożenia. Hasło poradnika to: „Przeczytaj, przećwicz i zachowaj”. Na końcu znajduje się swoisty dekalog – dziesięć zasad bezpiecznego zachowania – powiedział wojewoda Józef Bryk.

Nowoczesny system alarmowania – co oznaczają syreny?

W województwie świętokrzyskim funkcjonuje około 900 syren alarmowych rozmieszczonych głównie przy jednostkach PSP i OSP. Wiele z nich zostało zmodernizowanych – mogą teraz nie tylko emitować sygnały, ale także przekazywać komunikaty głosowe opisujące sytuację zagrożenia. Modernizacja syren alarmowych dla jednostek OSP w regionie nie byłaby możliwa bez ministerialnego wsparcia. To bardzo ważne, bo poprawna interpretacja sygnału jest pierwszym krokiem do adekwatnej reakcji.

Cztery najważniejsze sygnały alarmowe – jak je rozpoznać?

Zgodnie z aktualnym rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o alarmach i komunikatach ostrzegawczych, każdy obywatel powinien znać cztery podstawowe sygnały:

1. Ogłoszenie alarmu (dla ludności)

Modulowany dźwięk syreny trwający 3 minuty. Oznacza natychmiastowe zagrożenie. Twoje działanie: schroń się, włącz radio/telewizję, sprawdź Alert RCB.

[audio url="/images/2025/J1209_alarm_ludnosci.mp3"]

2. Alarm dla jednostek straży pożarnej (PSP/OSP)

Dźwięk narastający i opadający, powtarzany trzykrotnie, z 30-sekundowymi przerwami (łącznie 3 minuty). To sygnał mobilizujący strażaków — dla ludności nie oznacza zagrożenia, ale wymaga odsunięcia pojazdów i nieblokowania dróg.

[audio url="/images/2025/J1209_alarmosp.mp3"]

3. Alarm do celów ćwiczebnych

Ciągły dźwięk syreny przez 1 minutę. Służy testom i sprawdzeniu gotowości służb i mieszkańców.

[audio url="/images/2025/J1209_alarm_cwiczebny.mp3"]

4. Odwołanie alarmu

Ciągły, jednostajny dźwięk przez 3 minuty. Informuje o zakończeniu zagrożenia.

[audio url="/images/2025/J1209_odwolanie_alarmu.mp3"]

Dla osób, które pierwszy raz słyszą syrenę, różnice w brzmieniu mogą wydawać się subtelne — dlatego tak ważne jest, by regularnie zapoznawać się z zasadami alarmowania.

Co robić, gdy usłyszysz syrenę?

– Pierwszym krokiem jest włączenie radia lub telewizora, ponieważ na telefony mieszkańców zostanie wysłany Alert RCB z informacją o rodzaju zagrożenia. Komunikaty tych systemów pozwalają gwałtownie ustalić, co się dzieje – wyjaśnia Robert Sabat, dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego w Świętokrzyskim Urzędzie Wojewódzkim.

Pamiętaj:

• potwierdzaj informacje tylko z oficjalnych źródeł,
• informuj bliskich i sąsiadów,
• pomagaj osobom starszym i z niepełnosprawnościami,
• przygotuj się na ewentualną ewakuację.

Coraz większa świadomość mieszkańców

Zainteresowanie tematyką bezpieczeństwa rośnie z roku na rok. Wojna w Ukrainie, cyberzagrożenia i ekstremalne zjawiska pogodowe sprawiły, iż wiele osób szuka praktycznej wiedzy o reagowaniu w sytuacjach kryzysowych.

Takie kompetencje można zdobyć podczas wydarzeń szkoleniowych, m.in. na kieleckiej Bukówce, gdzie w grudniu odbyło się Powszechne Dobrowolne Szkolenie Obronne „wGotowości” – organizowane przez Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych.

Szkolenie obejmowało m.in.:

• symulacje sytuacji zagrożeń,
• ćwiczenia z ewakuacji,
• zasady bezpiecznego działania w tłumie,
• praktyczne zajęcia z pierwszej pomocy.

– Projekt „wGotowości” to pierwsza w Polsce inicjatywa na tak dużą skalę. Uczy nie tylko technik reagowania, ale także współpracy ze służbami, odpowiedzialności społecznej i świadomości obywatelskiej. Bezpieczeństwo to konkretne umiejętności, które każdy z nas może posiąść – podkreśla oficer prasowy CPdMZ, kpt. Ewa Kózka.

Szkolenia realizowane są 8 godzin, realizowane są w weekendy, są bezpłatne i kończą się uzyskaniem certyfikatu. Zapisy prowadzone są przez aplikację mObywatel.

Dlaczego pierwsza pomoc jest tak ważna?

W każdej sytuacji alarmowej, zanim dotrą służby, to my świadkowie jesteśmy pierwszym ogniwem łańcucha ratunkowego. Poradnik bezpieczeństwa jasno wskazuje, że:

• udzielenie pierwszej pomocy jest obowiązkiem,
• działania podjęte w pierwszych minutach decydują o życiu poszkodowanego,
• w kryzysie szpitale są przeciążone — musimy umieć działać samodzielnie.

Podstawy w skrócie:

1. Oceń bezpieczeństwo miejsca.
2. Sprawdź reakcję i oddech poszkodowanego.
3. Wezwij pomoc (112).
4. Rozpocznij RKO lub ułóż w pozycji bocznej.
5. Użyj AED, jeżeli jest dostępny.

To właśnie ta wiedza, w połączeniu ze znajomością sygnałów alarmowych, może zadecydować o uratowaniu życia.

Podsumowanie

Rozpoznawanie sygnałów, adekwatna reakcja i umiejętność udzielania pierwszej pomocy to fundamenty bezpieczeństwa. Dzięki rządowemu „Poradnikowi bezpieczeństwa”, inwestycjom w system alarmowania oraz lokalnym szkoleniom, każdy z nas może być przygotowany na sytuację zagrożenia i odpowiednio zareagować, chroniąc siebie i innych.

• wojewoda świętokrzyski
• JOZEF BRYK
• Urząd Wojewódzki
• Bezpieczeństwo