Zakład Ubezpieczeń Społecznych przygotowuje się do znaczącej waloryzacji świadczeń rentowych w marcu 2025 roku. Osoby całkowicie niezdolne do pracy z powodu długotrwałych chorób będą mogły otrzymać świadczenie w wysokości 1901,71 zł brutto. Eksperci analizują społeczne i ekonomiczne skutki tego wsparcia.
Fot. Warszawa w Pigułce
System rentowy w liczbach
Obecnie około 3 tysięcy osób w Polsce pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej długotrwałymi chorobami. Według danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, w 2022 roku na ten cel przeznaczono 53,1 mln złotych. Średni wiek świadczeniobiorców to 51,2 roku, przy czym większość stanowią mężczyźni.
Dwie ścieżki wsparcia
System przewiduje dwa poziomy świadczeń:
- 1901,71 zł brutto dla osób całkowicie niezdolnych do pracy
- 1335,72 zł brutto dla osób częściowo niezdolnych do pracy
Kryteria przyznawania świadczenia
Aby otrzymać rentę, konieczne jest spełnienie następujących warunków:
- Udokumentowana niezdolność do pracy potwierdzona przez lekarza orzecznika
- Odpowiedni staż składkowy i nieskładkowy
- Kompletna dokumentacja medyczna
- Pozytywna ocena komisji lekarskiej ZUS
Proces ubiegania się o świadczenie
Procedura obejmuje kilka etapów:
- Złożenie wniosku w ZUS (online lub w placówce)
- Dostarczenie dokumentacji medycznej
- Badanie przez lekarza orzecznika
- Ocena historii zatrudnienia
- Decyzja w ciągu 30 dni od złożenia kompletnej dokumentacji
Schorzenia kwalifikujące do świadczenia
Najczęstsze choroby uprawniające do renty to:
- Marskość wątroby
- Zaburzenia psychiczne
- Przewlekłe choroby układu pokarmowego
- Schorzenia układu krążenia
- Choroby układu oddechowego
Społeczne skutki systemu rentowego
System świadczeń rentowych pełni istotną rolę w zabezpieczeniu społecznym osób, które z powodów zdrowotnych utraciły możliwość zarobkowania. Świadczenia te często stanowią jedyną szansę na utrzymanie podstawowego poziomu życia dla osób dotkniętych poważnymi chorobami przewlekłymi. Szczególnie ważne jest to w kontekście rosnących kosztów życia i leczenia.
Jednocześnie system ten budzi dyskusje społeczne dotyczące efektywności wsparcia państwowego dla osób z chorobami przewlekłymi. Krytycy, jak poseł Jarosław Sachajko, wskazują na potencjalne ryzyko uzależnienia od pomocy społecznej. Z drugiej strony, zwolennicy podkreślają humanitarny wymiar wsparcia i konieczność pomocy osobom, które nie z własnej winy znalazły się w trudnej sytuacji życiowej.
Istotnym aspektem jest także wpływ systemu rentowego na profilaktykę zdrowotną. Świadomość istnienia zabezpieczenia socjalnego może zachęcać do wcześniejszego poszukiwania pomocy medycznej, co w perspektywie długoterminowej może przyczynić się do poprawy zdrowia publicznego i zmniejszenia kosztów leczenia zaawansowanych stadiów chorób.
Program rehabilitacji i aktywizacji
ZUS oferuje dodatkowe formy wsparcia:
- Rehabilitacja medyczna
- Programy przekwalifikowania zawodowego
- Wsparcie psychologiczne
- Doradztwo zawodowe
Przyszłość systemu świadczeń
Eksperci przewidują ewolucję systemu w kierunku:
- Większej indywidualizacji wsparcia
- Rozbudowy programów rehabilitacyjnych
- Zwiększenia nacisku na profilaktykę
- Wprowadzenia dodatkowych mechanizmów aktywizacji
Praktyczne wskazówki dla wnioskujących
- Zgromadź pełną dokumentację medyczną
- Przygotuj historię zatrudnienia
- Skonsultuj się z doradcą ZUS
- Rozważ możliwości rehabilitacji
- Zapoznaj się z programami aktywizacyjnymi
Gdzie szukać pomocy?
- Placówki ZUS
- Przychodnie specjalistyczne
- Ośrodki pomocy społecznej
- Organizacje pozarządowe wspierające osoby przewlekle chore