Ponad sześć tysięcy złotych jednorazowo dla emerytów. Większość choćby nie wie, iż państwo im to wypłaca

Trzynasta i czternasta emerytura już nikogo nie dziwią, ale pozostało jedno świadczenie, o którym mało kto słyszał. Otrzymują je wyłącznie ci, którzy spełniają jeden konkretny warunek – muszą dożyć setnych urodzin. W Polsce żyje kilka tysięcy osób uprawnionych do tego świadczenia, a od października system zmienił się tak, iż pieniądze trafiają automatycznie na konta bez żadnych wniosków.

Fot. Shutterstock

Honorowanie najstarszych mieszkańców Polski gotówką

Emerytura honorowa to wyjątkowe świadczenie finansowe, którego głównym celem jest uhonorowanie najstarszych seniorów w Polsce i okazanie im wsparcia ze strony państwa w szczególnym momencie życia. Portal Głos Szczeciński przypomniał, iż w dwa tysiące dwudziestym piątym roku wysokość tego świadczenia wynosi sześć tysięcy dwieście czterdzieści sześć złotych trzynaście groszy brutto i jest przyznawana niezależnie od wcześniejszej historii zatrudnienia, długości okresów składkowych czy pobieranej emerytury, co sprawia iż dostępna jest dla wszystkich stulatków.

Prawo do emerytury honorowej obejmuje seniorów, którzy ukończyli lub ukończą sto lat do dwudziestego ósmego lutego dwa tysiące dwudziestego piątego roku. Oznacza to, iż świadczenie przysługuje osobom urodzonym w latach tysiąc dziewięćset dwudzieści cztery – od pierwszego marca – oraz tysiąc dziewięćset dwudzieści pięć – do dwudziestego ósmego lutego. To pokolenie, które doświadczyło drugiej wojny światowej jako młodzi ludzie, przeżyło komunizm, transformację ustrojową i budowę demokratycznej Polski.

Wypłacana kwota podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, a od świadczenia odprowadzana jest także obowiązkowa składka zdrowotna. Dzięki temu emerytura honorowa stanowi znaczące wsparcie finansowe dla seniorów i pozostaje w pełni uregulowana formalnie, zgodnie z przepisami podatkowymi oraz ubezpieczeniowymi. Dla kogoś żyjącego z minimalnej emerytury sześć tysięcy złotych to równowartość kilku miesięcy świadczenia.

System zmienił się – teraz pieniądze trafiają automatycznie

Emerytura honorowa, która do tej pory była przyznawana w drodze indywidualnych decyzji, od października dwa tysiące dwudziestego piątego roku zyskała ustawową podstawę prawną. Oznacza to, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie mógł wypłacać to świadczenie automatycznie, bez konieczności składania przez seniorów jakichkolwiek wniosków, co znacznie uprości procedurę i przyspieszy przekazanie środków.

Wcześniej stulatek lub jego rodzina musieli wiedzieć o istnieniu takiego świadczenia i złożyć odpowiedni wniosek do ZUS. Teraz system działa z urzędu – baza danych automatycznie wykrywa osoby, które ukończyły sto lat i uruchamia wypłatę bez żadnej interwencji beneficjenta. To fundamentalna zmiana, która eliminuje ryzyko utraty świadczenia przez osoby niemogące poruszać się samodzielnie lub nieposiadające rodziny, która pomogłaby w załatwieniu formalności.

Wysokość emerytury honorowej będzie corocznie waloryzowana w marcu, według tych samych zasad które obowiązują przy standardowych emeryturach i rentach. Dzięki temu świadczenie pozostanie dostosowane do rosnących kosztów życia. W dwa tysiące dwudziestym czwartym roku emerytury honorowe zostały przyznane łącznie dwa tysiące osiemset pięćdziesiąt osobom, w tym czterysta trzydzieści mężczyzn oraz dwa tysiące czterysta dwadzieścia kobiet.

Co istotne, zdecydowana większość beneficjentów otrzymała przelewy na swoje konta bankowe bez potrzeby składania jakichkolwiek dodatkowych dokumentów, co pokazuje iż system został zaprojektowany w sposób przyjazny dla seniorów. Najstarsi obywatele Polski mogą korzystać z dodatkowego wsparcia finansowego niemal od ręki, co daje im poczucie bezpieczeństwa i docenienia przez państwo.

Dlaczego tak kilka osób osiąga ten wiek

Dożycie setnych urodzin to wyjątkowe osiągnięcie, które udaje się tylko nielicznym. Statystyki pokazują, iż zdecydowaną większość stulatków stanowią kobiety – w ubiegłym roku było ich prawie sześć razy więcej niż mężczyzn. To odzwierciedla ogólną tendencję dotyczącą długości życia w Polsce, gdzie kobiety żyją średnio kilka lat dłużej niż mężczyźni.

Osoby urodzone w latach dwudziestych ubiegłego wieku przeżyły dramatyczne wydarzenia historyczne. Jako dzieci lub młodzi ludzie doświadczyli drugiej wojny światowej, okupacji, walki o przetrwanie w ekstremalnych warunkach. Potem przyszedł okres stalinizmu, trudności ekonomicznych czasów komunizmu, wreszcie transformacja ustrojowa po tysiąc dziewięćset osiemdziesiątym dziewiątym roku. Fakt, iż dożyli stu lat świadczy nie tylko o dobrej kondycji genetycznej, ale także o niezwykłej życiowej odporności.

Co to oznacza dla Ciebie?

Jeśli masz w rodzinie osobę, która właśnie ukończyła sto lat lub zbliża się do tego wieku, możesz przestać się martwić o formalności związane z emeryturą honorową. System działa automatycznie, więc ZUS sam wykryje uprawnienie i przeleje pieniądze na konto twojego bliskiego. Warto jednak upewnić się, iż dane w systemie są aktualne – zwłaszcza numer konta bankowego, na które ma trafić przelew.

Wyobraź sobie panią Helenę z Warszawy, która w styczniu tego roku ukończyła sto lat. Mieszka w domu opieki, rodzina odwiedza ją raz w tygodniu. Córka pani Heleny nie wiedziała o emeryturze honorowej, ale w lutym na konto matki wpłynęło ponad sześć tysięcy złotych. Początkowo myślała, iż to pomyłka, ale po telefonie do ZUS okazało się iż to właśnie jednorazowe świadczenie dla stulatków. Pieniądze pozwoliły opłacić lepszą opiekę medyczną i zakup wygodniejszego łóżka rehabilitacyjnego.

Albo pan Jan z Krakowa, który w marcu skończył sto lat. Żyje skromnie z minimalnej emerytury, którą wydaje głównie na leki i podstawowe potrzeby. Gdy na konto wpłynęło świadczenie honorowe, najpierw nie uwierzył. Te sześć tysięcy złotych to dla niego równowartość pół roku zwykłej emerytury. Dzięki tym pieniądzom mógł wreszcie wymienić zepsutą lodówkę i kupić nowy telewizor, bo stary przestał działać dwa lata temu.

Praktyczne rady na dziś? jeżeli opiekujesz się osobą zbliżającą się do setnych urodzin, sprawdź czy ZUS ma aktualne dane kontaktowe i numer konta bankowego. Choć system działa automatycznie, błędy się zdarzają – lepiej upewnić się zawczasu niż później biegać po urzędach wyjaśniając gdzie zaginęły pieniądze. Możesz zadzwonić na infolinię ZUS lub sprawdzić dane przez internet, jeżeli masz dostęp do profilu twojego bliskiego w systemie Zakładu.

Jeśli twój krewny nie posiada konta bankowego i otrzymuje emeryturę gotówką przez listonosza, zgłoś się do ZUS przed setymi urodzinami i zapytaj jak zostanie przekazana emerytura honorowa. Możliwe iż będzie potrzebne założenie konta albo ustalenie innej formy wypłaty. Nie czekaj do ostatniej chwili, bo urzędy potrzebują czasu w procedury.

Warto też wiedzieć, iż świadczenie podlega opodatkowaniu i składce zdrowotnej. jeżeli stulatek rozlicza podatek samodzielnie lub ty pomagasz mu w tym procesie, pamiętaj o uwzględnieniu tych sześciu tysięcy złotych w rocznym zeznaniu podatkowym. ZUS powinien automatycznie naliczyć i pobrać odpowiednie składki, ale lepiej to zweryfikować żeby później nie było problemów z urzędem skarbowym.

Dla osób planujących długoterminową opiekę nad starszymi rodzicami czy dziadkami informacja o emeryturze honorowej może być istotnym elementem finansowego planowania. Choć oczywiście nikt nie zakłada z góry iż bliski dożyje stu lat, warto wiedzieć iż takie wsparcie istnieje i działa automatycznie. To jeden z tych elementów systemu, który faktycznie ułatwia życie najbardziej potrzebującym bez zmuszania ich do walki z biurokracją.