Skandal wokół „średniej krajowej”! Dane GUS obnażają prawdziwe zarobki Polaków

Ile naprawdę zarabiają Polacy? Mediana ujawnia niewygodną prawdę, dane Głównego Urzędu Statystycznego pokazują, iż obraz zarobków w Polsce różni się od tego, który zwykle pojawia się w nagłówkach. W styczniu 2025 roku przeciętne wynagrodzenie brutto wyniosło 8717,18 zł.

Fot. Warszawa w Pigułce

Ale to nie ta liczba mówi najwięcej o kondycji polskich portfeli. Znacznie więcej zdradza mediana, czyli wartość dzieląca społeczeństwo dokładnie na pół.

Według GUS mediana wynagrodzeń brutto w tym samym okresie wyniosła 6882,80 zł. To o ponad 1800 zł mniej niż przeciętna. Oznacza to, iż połowa pracujących zarabia mniej niż ta kwota. Tak wygląda rzeczywisty środek rozkładu dochodów w kraju – nie upiększony przez wysokie pensje top managerów i specjalistów z sektora IT.

Rozwarstwienie pensji rośnie

Różnice między najlepiej a najsłabiej zarabiającymi są ogromne. Najniższe 10 procent pracowników nie przekraczało miesięcznie 4666 zł brutto, podczas gdy 10 procent najlepiej opłacanych osób zarabiało minimum 14 328,68 zł.

Na pierwszy plan wysuwa się też różnica między sektorem publicznym a prywatnym. Pracownicy administracji i instytucji państwowych notowali wyższą medianę niż ogół – o ponad 1450 zł. Tymczasem sektor prywatny wypada poniżej ogólnej średniej – o niemal 700 zł mniej.

Nie znikają także różnice płacowe między kobietami a mężczyznami. Mężczyźni osiągają medianę na poziomie 7032,61 zł, kobiety – 6734,34 zł. Choć różnica jest mniejsza niż w poprzednich latach, przez cały czas pokazuje strukturalną nierówność.

Gdzie zarabia się lepiej?

Rozmiar firmy przez cały czas ma znaczenie. Najwyższe wynagrodzenia obserwuje się w dużych przedsiębiorstwach zatrudniających ponad 1000 osób. Tam mediana sięga 7880 zł brutto. Z drugiej strony, w mikrofirmach – czyli tych zatrudniających do pięciu pracowników – mediana to zaledwie 4300 zł. To często oznacza pensję równą płacy minimalnej lub kilka wyższą.

Wiek również ma wpływ na wysokość wynagrodzenia. Najwięcej zarabiają osoby w wieku 35–44 lata – ponad 6950 zł, a najmniej – młodzi pracownicy do 24. roku życia, których mediana nie przekracza 5400 zł brutto.

Sygnał dla rynku i pracowników

Te dane to nie tylko statystyka. To wyraźny sygnał, iż dominujący obraz „średniej krajowej” nie oddaje warunków życia większości Polaków. Mediana pokazuje, iż wynagrodzenia są niższe, niż się powszechnie uważa. Równocześnie odsłania nierówności strukturalne – między płciami, firmami i branżami.

Eksperci przewidują, iż ujawnienie tak wyraźnych różnic może zwiększyć presję płacową. Pracownicy coraz częściej żądają podwyżek, porównując swoje zarobki z rzeczywistymi medianami, a nie uśrednionymi komunikatami. Coraz więcej osób rozważa też zmianę pracy – albo w poszukiwaniu wyższej pensji, albo lepszych warunków zatrudnienia.

Dane, które zmieniają spojrzenie

Mediana obnaża iluzję powszechnego bogacenia się. Wbrew optymistycznym narracjom, większość Polaków pracuje za pensje znacznie niższe od tych, które pojawiają się w medialnych raportach. To nie tylko statystyczna ciekawostka – to pytanie o przyszłość rynku pracy, poziom życia i społeczne oczekiwania wobec płac.

Źródło: forsal.pl/warszawawpigulce.pl