Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby (World Hepatitis Day) obchodzony jest co roku 28 lipca. To jedno z oficjalnych światowych świąt zdrowia publicznego ustanowionych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Celem tego dnia jest zwiększenie globalnej świadomości na temat wirusowego zapalenia wątroby (WZW) – jego rodzajów, dróg zakażenia, profilaktyki, leczenia oraz konsekwencji dla zdrowia.
Dlaczego 28 lipca?
Data nie jest przypadkowa – 28 lipca przypada rocznica urodzin profesora Barucha Blumberga, amerykańskiego lekarza i naukowca, który odkrył wirus zapalenia wątroby typu B oraz opracował pierwszą skuteczną szczepionkę przeciw WZW typu B. Za to osiągnięcie otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny w 1976 roku.
Czym jest wirusowe zapalenie wątroby?
Wirusowe zapalenie wątroby to grupa chorób zakaźnych powodowanych przez różne wirusy atakujące wątrobę – organ odpowiedzialny za detoksykację organizmu, metabolizm oraz produkcję ważnych białek i enzymów.
Najczęściej wyróżnia się pięć głównych typów WZW: A, B, C, D i E, które różnią się sposobem zakażenia, przebiegiem choroby oraz możliwościami leczenia i zapobiegania.
Najważniejsze rodzaje WZW:
WZW typu A (HAV)
-
Przenoszone drogą pokarmową („choroba brudnych rąk”)
-
Przebieg zwykle ostry, rzadko przewlekły
-
Istnieje skuteczna szczepionka
WZW typu B (HBV)
-
Przenoszone przez kontakt z krwią, stosunki seksualne, z matki na dziecko
-
Może prowadzić do przewlekłego zapalenia, marskości i raka wątroby
-
Istnieje skuteczna szczepionka
WZW typu C (HCV)
-
Główna droga zakażenia: kontakt z krwią (np. transfuzje, igły)
-
Często przebiega bezobjawowo, ale może prowadzić do ciężkich powikłań
-
Brak szczepionki, ale istnieje skuteczne leczenie – w tej chwili możliwe całkowite wyleczenie
WZW typu D (HDV)
-
Może występować tylko razem z WZW typu B
-
Najcięższa postać wirusowego zapalenia wątroby
-
Szczepienie przeciw HBV chroni także przed HDV
WZW typu E (HEV)
-
Przenoszone przez skażoną wodę
-
Szczególnie niebezpieczne dla kobiet w ciąży
-
Rzadko występuje w Europie
Skala problemu – dane WHO
-
Na całym świecie ponad 350 milionów osób żyje z przewlekłym WZW typu B lub C.
-
Co roku z powodu wirusowego zapalenia wątroby umiera ponad 1,3 miliona ludzi – więcej niż na HIV/AIDS czy malarię.
-
Wiele osób nie jest świadomych zakażenia – ponad 80% przypadków przewlekłych zakażeń nie zostało zdiagnozowanych.
Hasła i cele kampanii WHO
Każdego roku WHO wybiera temat przewodni kampanii. W ostatnich latach hasła te podkreślały m.in.:
-
Potrzebę testowania i diagnostyki
-
Dostęp do skutecznego leczenia
-
Znaczenie profilaktyki i szczepień
-
Ambitny cel WHO: eliminacja wirusowego zapalenia wątroby jako zagrożenia zdrowia publicznego do 2030 roku
Co można zrobić?
-
Zaszczepić się – zwłaszcza przeciwko WZW typu B
-
Przebadać się – proste testy krwi pozwalają wykryć zakażenie
-
Unikać ryzykownych zachowań (dzielenie się igłami, kontakty seksualne bez zabezpieczenia)
-
Uważać podczas zabiegów kosmetycznych, tatuaży, przekłuć – wybierać miejsca przestrzegające zasad higieny
-
Wspierać kampanie edukacyjne i zdrowotne
Podsumowanie
Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby – 28 lipca – to najważniejszy moment w kalendarzu zdrowia publicznego. Choroba ta, choć często niewidoczna, zbiera ogromne żniwo. Tymczasem jest możliwa do opanowania – dzięki szczepieniom, diagnostyce, leczeniu i edukacji. Zrozumienie różnic między typami wirusowego zapalenia wątroby i świadomość zagrożeń pozwalają uratować miliony istnień ludzkich.
Lesko.info