To było wielkie piłkarskie święto! Mecze Euro 2024 zapamiętamy na długo

Zdjęcie: Fot. PAP/EPA/FILIP SINGER

Piłkarskie mistrzostwa Europy w Niemczech przyniosły wiele dramatycznych emocji. Euro 2024 wygrała Hiszpania. W finale pokonała 2:1 reprezentację Anglii. Francja i Holandia, które odpadły w półfinałach, nie zagrały między sobą – zgodnie z regulaminem Euro – o brązowe medale. Takiego meczu na Starym Kontynencie nie rozgrywa się od dawna. Oba zespoły wspólnie zajęły trzecie miejsce w ostatecznej klasyfikacji. Specjalnie dla Was przedstawiamy przebieg piłkarskich zmagań w pigułce.

W tym roku odbył się siedemnasty turniej o mistrzostwo Europy w piłce nożnej mężczyzn. Gospodarzem turnieju, po raz trzeci w historii były Niemcy – w przeszłości, mistrzostwa w 1988 roku rozgrywały się na terenie Niemiec Zachodnich oraz cztery mecze Euro 2020 były rozgrywane w Monachium. Turniej odbywał się na 10 stadionach w 10 różnych miastach, w tym po raz pierwszy w Lipsku. Jest to drugie największe wydarzenie piłkarskie na świecie po mistrzostwach świata, obserwowane przez 27% kibiców sportowych.

Oficjalne logo zostało zaprezentowane 5 października 2021 podczas ceremonii na Stadionie Olimpijskim w Berlinie. Logo przedstawia trofeum Euro „Puchar Henriego Delaunaya” osadzone w centrum, otoczone 24 kolorowymi plastrami reprezentującymi uczestniczące zespoły.

Hymnem Euro 2024 została piosenka „Fire”.

Na oficjalną maskotkę turnieju wybrany został pluszowy miś Albärt.

Oficjalną piłką była „Fussballliebe” zaprezentowana przez UEFA i firmę Adidas 15 listopada 2023 na Stadionie Olimpijskim w Berlinie. Piłka ta wykorzystuje technologię Connected Ball Technology.

23 kwietnia 2024 roku Komitet Sędziowski UEFA przedstawił listę 18 zespołów sędziowskich, które poprowadzą mecze podczas Mistrzostw Europy. Listę 17 zespołów z Europy uzupełnił zespół argentyński z sędzią głównym Facundo Tello w ramach wymiany sędziów między UEFA a CONMEBOL.

Dalsza część tekstu pod grafikami

Alfabetyczne podsumowanie zakończonych w niedzielę piłkarskich mistrzostw Europy

A jak altruizm – w meczu fazy grupowej z Turcją Portugalczyk Cristiano Ronaldo znalazł się w sytuacji sam na sam z bramkarzem rywali i mógł zdobyć bramkę, która powiększyłaby jego już rekordowy dorobek 14 trafień w mistrzostwach Europy. Zostałby jednocześnie jedynym piłkarzem, który wpisał się na listę strzelców w sześciu edycjach turnieju. Pomimo tej stawki 39-letni gwiazdor postanowił podać do Bruno Fernandesa, który musiał tylko skierować piłkę do siatki. Ronaldo pozostał bez gola w Euro 2024, ale wspomniana asysta była jego ósmą w karierze w ME, co jest wyrównaniem rekordu Czecha Karela Poborsky’ego.

B jak burze – wielokrotnie nawiedzały stadiony Euro 2024, a 29 czerwca w Dortmundzie doprowadziły choćby do wstrzymania na kilkanaście minut meczu Niemców z Danią w 1/8 finału. Świat obiegły nagrania „wodospadów” z dachu na trybuny i kąpiących się w nich, rozbawionych duńskich kibiców.

C jak celebracja – w meczu Turcji z Austrią (2:1) zgubiła zdobywcę obu bramek dla zwycięzców Meriha Demirala. Po drugiej 26-letni obrońca wykonał tzw. wilczy salut, kojarzony z „Szarymi Wilkami”, największą grupą ekstremistyczną w Turcji. Europejska Unia Piłkarska (UEFA) uznała to za przejaw rasizmu i wykluczyła zawodnika z dwóch meczów. Po pierwszym z nich – ćwierćfinale z Holandią – zespół odpadł z turnieju.

D jak dyscyplina – ewidentnie zabrakło jej piłkarzom Czech i Turcji w meczu grupy F. Rumuński sędzia Istvan Kovacs pokazał w nim łącznie 18 żółtych i dwie czerwone kartki, co jest niechlubnym rekordem ME.

E jak „Eigentor” – czyli w języku gospodarzy „gol samobójczy”. W Niemczech padło ich dziesięć, niemal tyle samo, co w poprzedniej edycji, kiedy ustanowiono rekord – 11.

F jak Fussballliebe – czyli nazwa piłki, którą grano w tym roku w Niemczech. W tłumaczeniu: miłość do piłki nożnej. Została naszpikowana nowoczesnymi technologiami umożliwiającymi szczegółowe pomiary, sprzyjała też strzałom z dystansu – w samej tylko fazie grupowej padło dziewięć goli z odległości co najmniej 20 metrów.

G jak Gruzja – jedyny debiutant tegorocznej edycji ME. Pierwszą sensację sprawiła w fazie grupowej, pokonując w ostatniej kolejce Portugalię 2:0 i awansując z trzeciego miejsca do fazy pucharowej. Drugą – w 18. minucie meczu 1/8 finału z Hiszpanią, gdy objęła prowadzenie. Ostatecznie przegrała jednak 1:4 i pożegnała się z turniejem.

H jak Hiszpania – czyli triumfator imprezy, który wygrał wszystkie mecze, zdobył rekordową w jednej edycji ME liczbę 15 goli, wzbogacił się o maksymalną możliwą kwotę 28,25 mln euro i został pierwszą w historii reprezentacją, która trofeum Henri Delaunaya wzniosła czterokrotnie. Wcześniej udało jej się to w latach 1964, 2008 i 2012.

I jak intruzi – „nieproszonych” kibiców na murawie było aż czterech w trakcie spotkania Portugalii z Turcją (3:0) w fazie grupowej, a tuż po nim na boisko wbiegło kilku innych. Podobne incydenty pojawiły się na innych arenach. Po półfinale Hiszpanii z Francją (2:1) jeden z ochroniarzy drużyny z Półwyspu Iberyjskiego, goniąc intruza, poślizgnął się i wpadł na napastnika Alvaro Moratę. Hiszpan poczuł ból w kolanie, ale następnego dnia obrócił to wydarzenie w żart. Gdy spytano go o ocenę incydentu, odparł: „Żółta kartka i karny”.

J jak Joachim Andersen – obrońca reprezentacji Danii kandyduje do tytułu największego pechowca turnieju. W meczu 1/8 finału z Niemcami (0:2) zdobył dla swojej drużyny bramkę, której jednak nie uznano ze względu na kilkucentymetrowy spalony. Kilkadziesiąt sekund później dotknął piłki ręką we własnym polu karnym, a sędzia podyktował „jedenastkę”, którą wykorzystał Kai Havertz. Poważnym kontrkandydatem Andersena jest Czech Robin Hranac, który w pierwszym meczu strzelił samobója i złym wybiciem sprezentował piłkę rywalowi przy zwycięskim golu Portugalii w doliczonym czasie, a w starciu z Gruzją sprokurował rzut karny przez zagranie piłki ręką.

K jak Kroos, Toni – doświadczony piłkarz reprezentacji Niemiec i Realu Madryt, który swój ostatni mecz karierze rozegrał w ćwierćfinale Euro 2024 z Hiszpanią. Gospodarze przegrali 1:2 po dogrywce, a 34-letni pomocnik mógł być zadowolony, iż dokończył spotkanie tylko z jedną żółtą kartką… Kilka dni później zakończenie kariery, na razie tylko reprezentacyjnej, ogłosił inny mistrz świata z 2014 roku Thomas Mueller.

L jak Luka Modric – słynny Chorwat w grupowym meczu z Włochami (1:1) nie wykorzystał wprawdzie rzutu karnego, ale niedługo później trafił do siatki i został najstarszym strzelcem gola w historii ME. Miał wówczas 38 lat i 289 dni. Poprzednim rekordzistą był Austriak Ivica Vastic w spotkaniu z Polską (1:1) na Euro 2008 – 38 lat i 257 dni.

M jak Mamardaszwili, Giorgi – według statystyk UEFA gruziński bramkarz obronił 29 strzałów. Mimo, iż jego drużyna zakończyła występy w 1/8 finału, w tej statystyce nikt inny choćby nie zbliżył się do tego wyniku. Drugie miejsce zajął Holender Bart Verbruggen, który zatrzymał 18 uderzeń. Wojciech Szczęsny i Łukasz Skorupski mieli po osiem skutecznych interwencji.

N jak „Nati”, skrót od „Nationalmannschaft”, czyli „drużyna narodowa” – szwajcarscy kibice nazywają tak swoich idoli m.in. w przyśpiewkach. Kilka razy doprowadziło to w Niemczech do konsternacji ze względu na podobne brzmienie słowa „Nati” do innego, mającego poważne historyczne znaczenie… Przed meczem 1/8 finału Szwajcaria – Włochy poruszono ten temat na szkoleniu berlińskiej policji, aby funkcjonariusze byli wyczuleni na tę subtelną różnicę i pochopnie nie karali Helwetów.

O jak ojciec i syn – po meczu Anglią duński bramkarz Kasper Schmeichel przyszedł do strefy wywiadów, gdzie rozmowę z nim dla stacji Fox Sports przeprowadził… jego ojciec – Peter. Przed kamerami najpierw obaj serdecznie się objęli, a senior rozpoczął słowami: „Mam za sobą już wiele wywiadów, ale takiego nie przeprowadziłem jeszcze nigdy”. Do tradycji rodzinnych nawiązał również Francisco Conceicao, który zdobył w zakończonej w niedzielę edycji gola dla Portugalii, podobnie jak jego ojciec Sergio w 2000 roku. W historii ME jedynym innym takim duetem z bramkami są Włosi Enrico i Federico Chiesa.

P jak plastikowe kubki, którymi z trybun „bombardowano” boiska w Niemczech – kibice szczególnie obrzucali nimi wykonawców rzutów rożnych oraz bramkarzy.

R jak rekord – w Niemczech padło ich wiele, a być może najbardziej spektakularny ustanowił Albańczyk Nedim Bajrami: w meczu z Włochami (1:2) zdobył bramkę już w 23. sekundzie. W tegorocznej edycji padły zresztą cztery z sześciu najszybciej strzelonych goli w historii ME. Wcześniej rekordzistą był Rosjanin Dmitrij Kiriczenko, który trafił do siatki, gdy zegar pokazywał 1.07 min.

S jak Słowianie – w turnieju, w którym wystąpili brązowi medaliści mistrzostw świata Chorwaci, a także Czesi, Ukraińcy, Polacy, Serbowie, honoru narodów słowiańskich dość niespodziewanie najdłużej broniły Słowacja i Słowenia. Tylko te ekipy awansowały do fazy pucharowej. Obie odpadły w 1/8 finału, choć po zaciętych bojach, odpowiednio, z Anglią (1:2 po dogrywce) i Portugalią (0:0, karne 0-3).

T jak trzy mecze – po porażkach z Holandią 1:2 i Austrią 1:3 oraz remisie z Francją 1:1 polscy piłkarze odpadli w fazie grupowej po raz czwarty w pięciu turniejach finałowych, do których się zakwalifikowali. Wyjątkiem było Euro 2016, gdy biało-czerwoni rozegrali pięć spotkań i dotarli do ćwierćfinału. W tym roku wywalczyli jeden punkt, podobnie jak trzy inne zespoły (nikt nie zakończył udziału z zerowym dorobkiem), a gorszy bilans bramek miała tylko Szkocja.

U jak Unai Simon – bramkarz zwycięskiej w turnieju reprezentacji Hiszpanii, który na co dzień występuje w Athletic Bilbao i ma za sobą niezwykle udany sezon. Został drugim w historii bramkarzem tego zespołu, który triumfował w ME – po legendzie baskijskiego klubu Jose Angelu Iribarze w 1964 roku. Ponadto wywalczył Trofeum Zamory za największą liczbę czystych kont w ekstraklasie – 16 i wraz z kolegami wzniósł Puchar Hiszpanii.

V jak Varga, Barnabas – napastnik reprezentacji Węgier, który uległ dramatycznej kontuzji w ostatnim grupowym meczu ze Szkocją (1:0). W 69. minucie zderzył się z bramkarzem rywali Angusem Gunnem, stracił przytomność i po kilkuminutowej interwencji medyków na boisku został przewieziony do szpitala. Doznał kilku złamań kości twarzy i wstrząśnienia mózgu. Jego zespół nie zakwalifikował się do fazy pucharowej, ale Varga tak czy inaczej na niemieckich boiskach już by nie wystąpił.

W jak Włochy – obrońcy tytułu byli o kilkadziesiąt sekund od odpadnięcia w fazie grupowej, ale uratowali remis z Chorwacją 1:1. Tego impulsu nie wykorzystali do poprawienia gry – w 1/8 finału ulegli Szwajcarii 0:2, a swoją bezradnością i apatią zaskoczyli chyba choćby swoich rywali.

X jak Xherdan Shaqiri – doświadczony piłkarz reprezentacji Szwajcarii, który popisał się efektownym golem w meczu 2. kolejki grupy A ze Szkocją (1:1). Został tym samym jedynym zawodnikiem, który strzelił co najmniej jedną bramkę w ostatnich sześciu dużych turniejach: trzech edycjach mistrzostw Europy i trzech mistrzostw świata.

Y jak Yamal, Lamine – skrzydłowy reprezentacji Hiszpanii, który w dniu meczu z Chorwacją został najmłodszym uczestnikiem mistrzostw Europy. Miał 16 lat i 338 dni. Pobił rekord Kacpra Kozłowskiego z poprzedniej edycji (17 lat i 246 dni). Z kolei w półfinale z Francją Yamal stał się najmłodszym w historii strzelcem gola w wieku 16 lat 362 dni. Poprzednim rekordzistą był Szwajcar Johan Vonlanthen w 2004 roku (18 lat i 141 dni). Dzień po 17. urodzinach zagrał w finale i tu nie tylko poprawił rekord ME Portugalczyka Renato Sanchesa (18 lat i 328 dni) z decydującego starcia Euro 2016, ale też samego Pelego z mundialu 1958 (17 lat i 249 dni) i jest od niedzieli najmłodszym uczestnikiem finału w historii wielkich piłkarskich imprez.

Z jak „Zorro” – przyśpiewką z serialu telewizyjnego pod tym tytułem Francuz Antoine Griezmann powitał na boisku podczas treningu swojego kapitana Kyliana Mbappe, który w zajęciach uczestniczył w… masce. W grupowym meczu z Austrią (1:0) 25-letni napastnik doznał złamania nosa i musiał w ten sposób chronić twarz przed kolejnymi urazami. Opuścił spotkanie z Holandią, ale zagrał przeciwko Polsce i strzelił Łukaszowi Skorupskiemu bramkę z rzutu karnego. Pierwszy raz bez maski wystąpił w półfinale z Hiszpanią (1:2) i miał w tym meczu asystę.

Dalsza część tekstu pod polecanymi artykułami i grafiką

Mistrzostwa Europy 2024 – szefowa MSW: nasz kraj zaprezentował się jako dobry gospodarz

Po finale mistrzostw Europy ministra spraw wewnętrznych Niemiec Nancy Faeser pozytywnie oceniła turniej. „Przeżyliśmy wspaniałe piłkarskie święto w sercu Europy. Nasz kraj zaprezentował się jako dobry gospodarz” – stwierdziła w komunikacie prasowym.

– Wiele obrazów z tego lata w naszych miastach pozostanie niezapomnianych

– podkreśliła Faeser.

Faeser podziękowała „przede wszystkim dziesiątkom tysięcy funkcjonariuszy policji”, służbom ratunkowym, wolontariuszom za „pokojowe święto piłki nożnej” w Niemczech. „Byli obecni wszędzie i zawsze. Kiedy dochodziło do incydentów, podejmowali szybkie działania”. Podczas ME nie było żadnych poważnych problemów związanych z bezpieczeństwem.

Turniej zakończył się w niedzielę wieczorem – reprezentacja Hiszpanii pokonała Anglię 2:1 w finale w Berlinie.

Niemieckie MSW poinformowało, iż przed i w trakcie igrzysk olimpijskich w Paryżu będą przez cały czas odbywać się kontrole na granicy francusko-niemieckiej. Celem jest zapewnienie „maksymalnego bezpieczeństwa w ścisłej współpracy z władzami francuskimi”. Igrzyska odbędą się w dniach 26 lipca – 11 sierpnia. Kontrole zostaną niedługo zgłoszone Unii Europejskiej.

Jednak od 19 lipca zostaną zniesione kontrole wprowadzone podczas mistrzostw Europy w piłce nożnej na granicach z Danią, Holandią, Belgią i Luksemburgiem.

Według MSW, kontrole graniczne będą przez cały czas przeprowadzane na granicach z Austrią, Szwajcarią, Czechami i Polską w celu ograniczenia nielegalnej migracji i zwalczania przemytu ludzi. Na granicy z Austrią obowiązują one w tej chwili do 11 listopada, a na granicach z Polską, Szwajcarią i Czechami do 15 grudnia, przypomniał portal tagesschau.

Anglia 58 lat bezskutecznie czeka na wielki triumf

Diego Maradona, Ronaldinho, rzuty karne – lista przeszkód, które uniemożliwiły angielskim piłkarzom powtórzenie sukcesu z mistrzostw świata z 1966 roku w ciągu 58 lat od tego triumfu jest długa. Kolejny rozdział został dopisany w niedzielę w Berlinie.

Kilka razy na drodze ekipy „Trzech Lwów” stawali wielcy piłkarze, a choćby „siły nadprzyrodzone”.

Tak było m.in. w 1986 roku, gdy w ćwierćfinale meksykańskiego mundialu Anglię zatrzymał Diego Maradona. Argentyńczyk strzelił dwie bramki – najpierw uprzedził interweniującego bramkarza Petera Shiltona i posłał piłkę do siatki „ręką Boga” – jak sam to określił, a później popisał się jedną z najbardziej spektakularnych indywidualnych akcji w historii futbolu i ustalił wynik na 2:0.

Z kolei w MŚ 2002 w Korei Płd. i Japonii w ćwierćfinale błysk geniuszu Ronaldinho i jego wyjątkowe uderzenie z rzutu wolnego, którym zaskoczył Davida Seamana, dały Brazylii wygraną 2:1, przepustkę do kolejnej rundy, a później – podobnie jak Argentynie 16 lat wcześniej – tytuł, a Anglia znowu została z pustymi rękami, choć miała świetnych piłkarzy w składzie, jak Michael Owen, David Beckham czy Rio Ferdinand.

Aż siedem razy Anglicy z wielkich imprez odpadali po konkursie „jedenastek”, które wprowadzono pół wieku temu, jako sposób rozstrzygania meczów, w których choćby dogrywka nie wyłoniła zwycięzcy.

„Klątwa karnych” zaczęła się w mistrzostwach świata w 1990 roku i półfinale z RFN. Później ponownie Niemcy w takich okolicznościach zakończyli marzenia Anglików o triumfie w mistrzostwach Europy w 1996 roku, w dodatku przed ich własną publicznością. W 1998 roku mundial we Francji zakończyli na 1/8 finału po porażce w serii „jedenastek” z Argentyńczykami.

W Euro 2004 karne w ćwierćfinale lepiej wykonywali piłkarze gospodarzy – Portugalczycy, podobnie jak dwa lata później w mundialu w Niemczech, kiedy aż trzech Anglików zmarnowało szansę w konkursie karnych z tym samym przeciwnikiem i w tej samej fazie turnieju.

Natomiast w ćwierćfinale ME 2012 w Kijowie Anglików pogrążyła m.in. „podcinka” a’la Panenka Włocha Andrei Pirlo. Ostatni odcinek zmarnowanych szans w konkursie rzutów karnych to rok 2021, stadion Wembley i finał mistrzostw Europy z Włochami, w którym Anglicy byli najbliżej zdobycia drugiego w historii wielkiego trofeum.

Z mundialu w 2022 roku w Katarze Anglicy odpadli w ćwierćfinale po porażce z Francją 1:2. W niedzielnym finale Euro 2024 w identycznym stosunku ulegli Hiszpanii.

Obie porażki wstydu zespołowi trenera Gartha Southgate’a jednak nie przynoszą.

Inaczej było np. w 2000 roku, kiedy ME odbywały Belgii i Holandii – Anglia, mimo prowadzenia 2:1 do przerwy, ostatecznie przegrała z Rumunią 2:3 i została wyeliminowana już w fazie grupowej. Większą klęską była porażka w 1/8 finału Euro 2016 we Francji z uchodzącą za outsidera i debiutującą w turnieju tej rangi Islandią 1:2.

Jeszcze gorzej było w związku Euro 2008, gdyż w tej imprezie reprezentacji ojczyzny futbolu w ogóle zabrakło. 21 listopada 2007 roku Anglicy ulegli na Wembley Chorwatom 2:3 i zajęli trzecią pozycję w grupie eliminacyjnej. To jedyny turniej w tym stuleciu, w którym ich zabrakło, a do historii przeszło m.in. zdjęcie z rozgrywanego w deszczu spotkania trenera Steve’a McClarena, którego gazety „Daily Mail” nazwała „idiotą z parasolem”.

W ME po sukcesie w 1966 roku zabrakło też „Synów Albionu” w latach 1972-76 oraz w 1984 roku, ale wtedy w turnieju finałowym rywalizowało znacznie mniej drużyn niż obecnie. Z kolei do mundialu nie awansowali w 1974 roku, kiedy w eliminacjach sensacyjnie lepsi okazali się Polacy pod wodzą legendarnego Kazimierza Górskiego, a także w 1978 i 1994 roku.

Na kolejne podejście do powtórzenia historycznego sukcesu sprzed ponad pół wieku Anglicy muszą poczekać do 2026 roku, kiedy odbędą się mistrzostwa świata w USA, Kanadzie i Meksyku.

Ronaldo najlepszym strzelcem w historii

Portugalczyk Cristiano Ronaldo jest rekordzistą wszech czasów pod względem liczby bramek uzyskanych w turniejach finałowych piłkarskich mistrzostw Europy. W tegorocznej edycji nie powiększył wprawdzie dorobku, ale w pięciu wcześniejszych strzelił 14 goli.

Drugie miejsce z dziewięcioma bramkami zajmuje Francuz Michel Platini, który na cały dorobek zapracował w jednym turnieju – w 1984 roku.

Spośród uczestników zakończonej w niedzielę edycji najwięcej mają: Francuz Antoine Griezmann, Hiszpan Alvaro Morata i Anglik Harry Kane – po siedem, a także Robert Lewandowski, Belg Romelu Lukaku i Czech Patrik Schick – po sześć.

Najlepsi strzelcy w historii piłkarskich ME (* – piłkarze wciąż aktywni):

14 bramek – *Cristiano Ronaldo (Portugalia) 2004-2021
9 bramek – Michel Platini (Francja) 1984 rok
7 bramek – *Antoine Griezmann (Francja) 2016-2021
Alan Shearer (Anglia) 1996-2000
*Alvaro Morata (Hiszpania) 2016-2024
*Harry Kane (Anglia) 2021-2024
6 bramek – *Robert Lewandowski (Polska) 2012-2024
Ruud van Nistelrooy (Holandia) 2004-2008
Patrick Kluivert (Holandia) 1996-2000
Zlatan Ibrahimovic (Szwecja) 2004-2012
Thierry Henry (Francja) 2000-2008
Nuno Gomes (Portugalia) 2000-2008
Wayne Rooney (Anglia) 2004-2016
*Romelu Lukaku (Belgia) 2016-2021
*Patrik Schick (Czechy) 2021-2024

Mistrzostwa Europy 2024 – Hiszpania, Ronaldo, Bajrami, Pepe, Yamal, czyli Euro-rekordy

Portugalczycy Cristiano Ronaldo i Pepe, Chorwat Luka Modric, Hiszpan Lamine Yamal, Albańczyk Nedim Bajrami – wszyscy ci piłkarze pobili lub wyśrubowali rekordy mistrzostw Europy w zakończonej w niedzielę 17. edycji.

Reprezentacja Hiszpanii, która wygrała finał z Anglią 2:1, została jedynym zespołem z czterema triumfami w tej imprezie. Przy okazji pobiła rekord liczby goli w jednym turnieju – zdobyła 15, o jednego więcej od Francji w 1984 roku.

Rekordy piłkarskich mistrzostw Europy:

Najwięcej tytułów:
4 – Hiszpania – 1964, 2008, 2012, 2024

Najwięcej przegranych finałów:
3 – Niemcy (RFN)
ZSSR

Finał z największą liczbą bramek:
Hiszpania – Włochy 4:0 (2012), Czechosłowacja – RFN 2:2 (1978)

Mecz z największą liczbą bramek:
Jugosławia – Francja 5:4 (półfinał, 1960)

Najwięcej bramek jednego zespołu:
15 w 7 meczach – Hiszpania (2024)

Najmniej straconych bramek przez jeden zespół:
1 w 6 meczach – Hiszpania (2012)
1 w 4 meczach – Włochy (1980)
1 w 3 meczach – Norwegia (2000)

Najszybciej zdobyta bramka:
23. sekunda – Nedim Bajrami, Włochy – Albania (2024)

Najlepszy strzelec w jednym turnieju:
Michel Platini (Francja) – 9 bramek (1984)

Najlepsi strzelcy w historii:
14 – Cristiano Ronaldo (Portugalia)

Najwięcej rozegranych meczów:
30 – Cristiano Ronaldo (Portugalia)

Najmłodszy piłkarz, który zagrał
Lamine Yamal (Hiszpania) – 16 lat i 338 dni

Najstarszy piłkarz, który zagrał
Pepe (Portugalia) – 41 lat i 130 dni

Najmłodszy strzelec gola
Lamine Yamal (Hiszpania) – 16 lat i 362 dni

Najstarszy strzelec gola
Luka Modric (Chorwacja) – 38 lat i 289 dni

Najwięcej razy w finale:
3 – Rainer Bonhof (RFN) – 1972, 1976, 1980

16 piłkarzy z dubletem za triumf w Lidze Mistrzów i Euro

Hiszpanie Dani Carvajal, Nacho i Joselu dołączyli w niedzielę do grona piłkarzy, którzy w tym samym roku triumfowali w Lidze Mistrzów oraz mistrzostwach Europy. Wcześniej ta sztuka udała się 13 innym zawodnikom.

W 1964 roku z obu trofeów cieszył się Hiszpan Luis Suarez, który występował wówczas w Interze Mediolan. 24 lata później dołączyło do niego pięciu Holendrów z PSV Eindhoven: Hans van Breukelen, Ronald Koeman, Berry van Aerle, Gerald Vanenburg i Wim Kieft.

Sukces w Euro 2000 do wcześniejszego wygrania Ligi Mistrzów dołożyli reprezentujący barwy Realu Madryt Francuzi Nicolas Anelka i Christian Karembeu, w 2012 dublet skompletowali Hiszpanie z Chelsea Londyn Ferando Torres i Juan Mata, a w 2016 roku oba osiągnięcia do sportowego CV mogli dopisać Portugalczycy Cristiano Ronaldo i Pepe z Realu. Przed trzema laty dokonał tego Włoch Jorginho z Chelsea.

Carvajal, Nacho i Joselu 1 czerwca triumfowali w Champions League z Realem Madryt, a w niedzielę – w Euro 2024 z Hiszpanią. Po stronie finałowego rywala w Berlinie – Anglii – taką szansę miał Jude Bellingham.

Piłkarze, którzy w tym samym roku zdobyli Puchar Europy i triumfowali w ME:

1964: Luis Suarez (Inter Mediolan/Hiszpania)
1988: Hans van Breukelen, Ronald Koeman, Berry van Aerle, Gerald Vanenburg, Wim Kieft*
(PSV Eindhoven/Holandia)
2000: Nicolas Anelka*, Christian Karembeu* (Real Madryt/Francja)
2012: Fernando Torres, Juan Mata (Chelsea Londyn/Hiszpania)
2016: Cristiano Ronaldo, Pepe (Real Madryt/Portugalia)
2021: Jorginho (Chelsea Londyn/Włochy)
2024: Dani Carvajal, Nacho, Joselu (Real Madryt/Hiszpania)

* nie wystąpili w obu meczach finałowych

Mistrzostwa Europy 2024 – strzelcy

Klasyfikacja strzelców – po 51 meczach (117 bramek):

3 – Cody Gakpo (Holandia)
Harry Kane (Anglia)
Georges Mikautadze (Gruzja)
Jamal Musiala (Niemcy)
Dani Olmo (Hiszpania)
Ivan Schranz (Słowacja)

2 – Jude Bellingham (Anglia)
Merih Demiral (Turcja)
Breel Embolo (Szwajcaria)
Niclas Fuellkrug (Niemcy)
Kai Havertz (Niemcy)
Donyell Malen (Holandia)
Razvan Marin (Rumunia)
Fabian Ruiz (Hiszpania)
Nico Williams (Hiszpania)
Florian Wirtz (Niemcy)

1 – Rodri (Hiszpania)
Michel Aebischer (Szwajcaria)
Samet Akaydin (Turcja)
Kerem Akturkoglu (Turcja)
Marko Arnautovic (Austria)
Nedim Bajrami (Albania)
Nicolo Barella (Włochy)
Alessandro Bastoni (Włochy)
Christoph Baumgartner (Austria)
Adam Buksa (Polska)
Hakan Calhanoglu (Turcja)
Emre Can (Niemcy)
Dani Carvajal (Hiszpania)
Francisco Conceicao (Portugalia)
Kevin Csoboth (Węgry)
Kevin De Bruyne (Belgia)
Stefan de Vrij (Holandia)
Memphis Depay (Holandia)
Denis Dragus (Rumunia)
Kwadwo Duah (Szwajcaria)
Ondrej Duda (Słowacja)
Christian Eriksen (Dania)
Bruno Fernandes (Portugalia)
Remo Freuler (Szwajcaria)
Klaus Gjasula (Albania)
Michael Gregoritsch (Austria)
Ilkay Guendogan (Niemcy)
Arda Guler (Turcja)
Morten Hjulmand (Dania)
Erik Janza (Słowenia)
Roman Jaremczuk (Ukraina)
Diogo Jota (Portugalia)
Luka Jovic (Serbia)
Zan Karnicnik (Słowenia)
Randal Kolo Muani (Francja)
Andrej Kramaric (Chorwacja)
Chwicza Kwaracchelia (Gruzja)
Qazim Laci (Albania)
Robert Lewandowski (Polska)
Kylian Mbappe (Francja)
Scott McTominay (Szkocja)
Mikel Merino (Hiszpania)
Luka Modric (Chorwacja)
Alvaro Morata (Hiszpania)
Mert Muldur (Turcja)
Dan Ndoye (Szwajcaria)
Mikel Oyarzabal (Hiszpania)
Cole Palmer (Anglia)
Krzysztof Piątek (Polska)
Lukas Provod (Czechy)
Marcel Sabitzer (Austria)
Bukayo Saka (Anglia)
Patrik Schick (Czechy)
Romano Schmid (Austria)
Xherdan Shaqiri (Szwajcaria)
Bernardo Silva (Portugalia)
Xavi Simons (Holandia)
Tomas Soucek (Czechy)
Nicolae Stanciu (Rumunia)
Mykoła Szaparenko (Ukraina)
Youri Tielemans (Belgia)
Ferran Torres (Hiszpania)
Cenk Tosun (Turcja)
Gernot Trauner (Austria)
Barnabas Varga (Węgry)
Ruben Vargas (Szwajcaria)
Ollie Watkins (Anglia)
Wout Weghorst (Holandia)
Lamine Yamal (Hiszpania)
Mattia Zaccagni (Włochy)

samobójcze:

1 – Samet Akaydin (Turcja dla Portugalii)
Riccardo Calafiori (Włochy dla Hiszpanii)
Klaus Gjasula (Albania dla Chorwacji)
Robin Hranac (Czechy dla Portugalii)
Robin Le Normand (Hiszpania dla Gruzji)
Donyell Malen (Holandia dla Austrii)
Mert Muldur (Turcja dla Holandii)
Antonio Ruediger (Niemcy dla Szkocji)
Jan Vertonghen (Belgia dla Francji)
Maximilian Woeber (Austria dla Francji)

Piłkarze z największą liczbą występów w historii

Anglicy Harry Kane oraz Kyle Walker, a także Hiszpan Alvaro Morata, są w czołówce klasyfikacji wszech czasów pod względem liczby rozegranych meczów w mistrzostwach Europy. W niedzielnym finale Euro 2024 w Berlinie, wygranym przez Hiszpanię 2:1, Kane zagrał po raz 18., Morata – 17., a Walker – 16.

Najwięcej występów w ME ma Portugalczyk Cristiano Ronaldo – 30. Drugie miejsce zajmuje jego rodak Pepe – 23, a trzeci jest bramkarz reprezentacji Niemiec Manuel Neuer – 20.

Klasyfikacja piłkarzy z największą liczbą występów w ME (* – piłkarz aktywny):

30 meczów: *Cristiano Ronaldo (Portugalia) 2004-2024
23 mecze: *Pepe (Portugalia) 2008-2024
20 meczów: *Manuel Neuer (Niemcy) 2012-2024
19 meczów: Joao Moutinho (Portugalia) 2008-2021
Toni Kroos (Niemcy) 2012-2024
18 meczów: Bastian Schweinsteiger (Niemcy) 2004-2016
Leonardo Bonucci (Włochy) 2012-2021
*Harry Kane (Anglia) 2016-2024
17 meczów: Gianluigi Buffon (Włochy) 2004-2016
Giorgio Chiellini (Włochy) 2008-2021
*Thomas Mueller (Niemcy) 2012-2024
*Antoine Griezmann (Francja) 2016-2024
*Alvaro Morata (Hiszpania) 2016-2024
16 meczów: Edwin van der Sar (Holandia) 1996-2008
Lilian Thuram (Francja) 1996-2008
Cesc Fabregas (Hiszpania) 2008-2016
Andres Iniesta (Hiszpania) 2008-2016
*Rui Patricio (Portugalia) 2008-2021
Jordi Alba (Hiszpania) 2012-2021
*Luka Modric (Chorwacja) 2008-2024
*Kyle Walker (Anglia) 2016-2024

Trenerzy z największą liczbą meczów

Selekcjoner piłkarskiej reprezentacji Anglii Gareth Southgate jest w czołówce klasyfikacji wszech czasów pod względem liczby meczów, w których poprowadził drużynę narodową w turnieju finałowym mistrzostw Europy. W niedzielnym finale Euro 2024 w Berlinie z Hiszpanią (1:2) zasiadł na ławce trenerskiej po raz 14. Rekordzistą jest były szkoleniowiec Niemiec Joachim Loew – 21.

Trenerzy z największą liczbą meczów w ME:

21 – Joachim Loew (Niemcy 2008, 2012, 2016, 2021)
17 – Didier Deschamps (Francja 2016 2021, 2024)
15 – Lars Lagerbaeck (Szwecja 2000, 2004, 2008, Islandia 2016)
– Fernando Santos (Grecja 2012, Portugalia 2016, 2021)
14 – Gareth Southgate (Anglia 2021, 2024)
11 – Berti Vogts (Niemcy 1992, 1996)
– Fatih Terim (Turcja 1996, 2008, 2016)
10 – Vicente Del Bosque (Hiszpania 2012, 2016)
– Luiz Felipe Scolari (Portugalia 2004, 2008)
– Kasper Hjulmand (Dania 2020, 2024)
– Roberto Martinez (Belgia 2020, Portugalia 2024)

Mistrzostwa Europy 2024 – kartki

Czerwone i żółte kartki po 51 z 51 meczów:

czerwone (3):

Szkocja (1): Ryan Porteous

Turcja (1): Bertug Yildirim

Czechy (1): Tomas Chory

czerwona za drugą żółtą (2):

Hiszpania (1): Dani Carvajal

Czechy (1): Antonin Barak

żółte (221):

Turcja (19): Samet Akaydin (2), Abdulkerim Bardakci (2), Hakan Calhanoglu (2), Orkun Kokcu (2), Ismail Yuksek (2), Kaan Ayhan, Ugurcan Cakir, Zeki Celik, Arda Guler, Mert Gunok, Mert Muldur, Salih Ozcan, Cenk Tosun, Kenan Yildiz

Hiszpania (14): Rodri (2), Dani Carvajal (2), Robin Le Normand (2), Alvaro Morata, Jesus Navas, Dani Olmo, Fabian Ruiz, Unai Simon, Ferran Torres, Dani Vivian, Lamine Yamal

Anglia (14): Jude Bellingham (2), Marc Guehi (2), Harry Kane (2), Kieran Trippier (2), Phil Foden, Conor Gallagher, Kobbie Mainoo, Bukayo Saka, John Stones, Ollie Watkins

Niemcy (13): Robert Andrich (2), Maximilian Mittelstadt (2), Antonio Ruediger (2), Jonathan Tah (2), Toni Kroos, David Raum, Nico Schlotterbeck, Deniz Undav, Florian Wirtz

Austria (12): Patrick Wimmer (2), Marko Arnautovic, Christoph Baumgartner, Kevin Danso, Konrad Laimer, Philipp Lienhart, Phillipp Mwene, Stefan Posch, Leopold Querfeld, Romano Schmid, Maximilian Woeber

Czechy (12): Patrik Schick (2), Tomas Soucek (2), Antonin Barak, Lukas Cerv, Vladimir Coufal, Tomas Holes, Vitezslav Jaros, David Jurasek, Ladislav Krejci, Lukas Provod

Holandia (11): Denzel Dumfries (2), Xavi Simons (2), Virgil van Dijk (2), Nathan Ake, Donyell Malen, Jerdy Schouten, Joey Veerman, Wout Weghorst

Słowenia (11): Jaka Bijol (2), Erik Janza (2), Jure Balkovec, Zan Celar, Vanja Drkusic, Zan Karnicnik, Jon Gorenc Stankovic, Petar Stojanovic, Zan Vipotnik

Szwajcaria (9): Silvan Widmer (3), Remo Freuler, Dan Ndoye, Ricardo Rodriguez, Fabian Schaer, Vincent Sierro, Granit Xhaka

Dania (9): Morten Hjulmand (2), Joakim Maehle (2), Joachim Andersen, Alexander Bah, Christian Norgaard, Jannik Vestergaard, Jonas Wind

Włochy (9): Riccardo Calafiori (2), Nicolo Barella, Bryan Cristante, Gianluigi Donnarumma, Stephan El Shaarawy, Nicolo Fagioli, Gianluca Mancini, Lorenzo Pellegrini

Francja (9): Adrien Rabiot (2), Aurelien Tchouameni (2), Eduardo Camavinga, Ousmane Dembele, Antoine Griezmann, Kylian Mbappe, William Saliba

Serbia (8): Mijat Gacinovic, Nemanja Gudelj, Luka Jovic, Sasa Lukic, Nikola Milenkovic, Aleksandar Mitrovic, Filip Mladenovic, Dusan Tadic

Portugalia (8): Rafael Leao (2), Joao Palhinha (2), Francisco Conceicao, Pedro Neto, Ruben Neves, Cristiano Ronaldo

Węgry (7): Kevin Csoboth, Attila Fiola, Willi Orban, Andras Schafer, Callum Styles, Attila Szalai, Barnabas Varga

Chorwacja (7): Marcelo Brozovic, Luka Ivanusec, Ivica Ivusic, Luka Modric, Marin Pongracic, Josip Stanisic, Luka Sucic

Albania (7): Nedim Bajrami, Etrit Barisha, Armando Broja, Mirlind Daku, Klaus Gjasula, Arber Hoxha, Elseid Hysaj

Polska (7): Paweł Dawidowicz, Robert Lewandowski, Jakub Moder, Bartosz Slisz, Wojciech Szczęsny, Karol Świderski, Nicola Zalewski

Belgia (7): Dodi Lukebakio (2), Orel Mangala (2), Wout Faes, Youri Tielemans, Jan Vertonghen

Rumunia (7): Nicusor Bancu (2), Marius Marin (2), Andrei Burca, Razvan Marin, Nicolae Stanciu

Gruzja (7): Anzor Mekwabiszwili (2), Zuriko Dawitaszwili, Giorgi Gwelesiani, Guram Kaszia, Giorgi Koczoraszwili, Solomon Kwirkwelia

Słowacja (6): Norbert Gyomber, Juraj Kucka, Peter Pekarik, Ivan Schranz, Milan Skriniar, Denis Vavro

Szkocja (5): Scott McTominay (2), John McGinn, Scott McKenna, Anthony Ralston

Ukraina (3): Artem Dowbyk, Roman Jaremczuk, Juchym Konopla

Królowie strzelców

Sześciu piłkarzy podzieli się mianem „króla strzelców” piłkarskich mistrzostw Europy 2024: Niemiec Jamal Musiala, Gruzin Georges Mikautadze, Hiszpan Dani Olmo, Słowak Ivan Schranz, Anglik Harry Kane oraz Holender Cody Gakpo. Wszyscy zdobyli po trzy bramki.

Rekordzistą pod względem liczby bramek zdobytych w jednej edycji ME jest Francuz Michel Platini. W 1984 roku zanotował dziewięć trafień i to w zaledwie pięciu meczach.

Królowie strzelców piłkarskich ME:

1960 – Milan Galic, Jure Jerkovic (obaj Jugosławia), Francois Heutte (Francja),
Walentin Iwanow, Wiktor Poniedielnik (obaj ZSRR) – po 2 bramki
1964 – Jesus Pereda (Hiszpania), Dezsoe Novak (Węgry) – po 2
1968 – Dragan Dżajic (Jugosławia) – 2
1972 – Gerd Mueller (RFN) – 4
1976 – Dieter Mueller (RFN) – 4
1980 – Klaus Allofs (RFN) – 3
1984 – Michel Platini (Francja) – 9
1988 – Marco van Basten (Holandia) – 5
1992 – Karl-Heinz Riedle (Niemcy), Henrik Larsen (Dania), Tomas Brolin (Szwecja),
Dennis Bergkamp (Holandia) – po 3
1996 – Alan Shearer (Anglia) – 5
2000 – Patrick Kluivert (Holandia) i Savo Milosevic (Jugosławia) – po 5
2004 – Milan Baros (Czechy) – 5
2008 – David Villa (Hiszpania) – 4
2012 – Mario Balotelli (Włochy), Alan Dzagojew (Rosja), Mario Gomez (Niemcy), Mario Mandzukic
(Chorwacja), Cristiano Ronaldo (Portugalia), Fernando Torres (Hiszpania) – po 3
2016 – Antoine Griezmann (Francja) – 6
2021 – Cristiano Ronaldo (Portugalia), Patrik Schick (Czechy) – po 5
2024 – Dani Olmo (Hiszpania), Jamal Musiala (Niemcy), Harry Kane (Anglia), Ivan Schranz (Słowacja),
Georges Mikautadze (Gruzja), Cody Gakpo (Holandia) – po 3

Mistrzostwa Europy 2024 – mecze finałowe

Hiszpania pokonała w Berlinie Anglię 2:1 (0:0) w niedzielnym finale piłkarskich mistrzostw Europy. Po 12 latach do wyłonienia zwycięzcy tej imprezy wystarczył regulaminowy czas gry.

Dwa razy w historii – w tym przed trzema laty na londyńskim Wembley – w meczu o trofeum niezbędne były rzuty karne. Pierwszy raz serię „jedenastek” wykonywano w 1976 roku, kiedy Czechosłowacja pokonała reprezentację RFN.

Cztery razy finał ME zakończył się po dogrywce. Z kolei w 1968 roku we Włoszech jedyny raz do wyłonienia mistrza Europy potrzebny był dodatkowy mecz.

Mecze finałowe piłkarskich mistrzostw Europy:

rok gospodarz mecz finałowy wynik
1960, Francja ZSRR – Jugosławia 2:1 po dogr.
1964, Hiszpania Hiszpania – ZSRR 2:1
1968, Włochy Włochy – Jugosławia 1:1, powtórzony 2:0
1972, Belgia RFN – ZSRR 3:0
1976, Jugosławia Czechosłowacja – RFN 2:2 po dogr., karne 5-3
1980, Włochy RFN – Belgia 2:1
1984, Francja Francja – Hiszpania 2:0
1988, Niemcy Holandia – ZSRR 2:0
1992, Szwecja Dania – Niemcy 2:0
1996, Anglia Niemcy – Czechy 2:1 po dogr.
2000, Belgia, Holandia Francja – Włochy 2:1 po dogr.
2004, Portugalia Grecja – Portugalia 1:0
2008, Austria, Szwajcaria Hiszpania – Niemcy 1:0
2012, Polska, Ukraina Hiszpania – Włochy 4:0
2016, Francja Portugalia – Francja 1:0 po dogr.
2021, 11 państw Włochy – Anglia 1:1 po dogr., karne 3-2
2024, Niemcy Hiszpania – Anglia 2:1