Po 15 latach zamrożenia kwoty zasiłku pogrzebowego, rząd zdecydował o jej podniesieniu. Zgodnie z przyjętym projektem ustawy, od 1 stycznia 2026 roku wysokość tego świadczenia wzrośnie z 4 tys. do 7 tys. zł. Nowelizacja wprowadza również mechanizm waloryzacji, który ma zapobiec podobnym zamrożeniom w przyszłości.

Fot. Warszawa w Pigułce
Decyzja długo wyczekiwana przez Polaków
O decyzji rządu poinformował premier Donald Tusk na początku otwartej dla mediów części posiedzenia Rady Ministrów.
„Komunikat, na który Polacy od dłuższego czasu czekali. Jest decyzja, na razie na poziomie rządowym, o podniesieniu tzw. zasiłku pogrzebowego z 4 tys. do 7 tys. zł” – powiedział Donald Tusk.
Premier podkreślił, iż od lat kwota zasiłku nie była podnoszona, podczas gdy ceny usług pogrzebowych systematycznie rosły. „Mamy świadomość, iż te 7 tys. zł niekoniecznie wystarczy na wszystkie koszty związane z pogrzebem” – dodał szef rządu, wyrażając jednocześnie przekonanie, iż projekt znajdzie pełne poparcie w Sejmie.
Automatyczna waloryzacja i zmiany w zasiłku celowym
Projektowana nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (UA5) nie tylko podnosi kwotę zasiłku, ale również wprowadza mechanizm jego automatycznej waloryzacji. Zgodnie z projektem, zasiłek będzie waloryzowany, gdy skumulowana inflacja od ostatniego ustalenia jego wysokości przekroczy 5 proc.
Istotne zmiany dotyczą również zasad rozliczania tzw. zasiłku celowego. Może on być przyznany osobie, która pokryła koszty pogrzebu w dwóch przypadkach:
- jeśli po zmarłym nie przysługuje standardowy zasiłek pogrzebowy
- jeśli osoba uprawniona do zasiłku pogrzebowego poniosła w związku z pogrzebem koszty nadzwyczajne, trudne do przewidzenia i niemożliwe do pokrycia z zasiłku pogrzebowego
Wsparcie przy nietypowych kosztach pochówku
W projekcie ustawy wymieniono przykłady nietypowych, trudnych do przewidzenia kosztów pogrzebu, które uzasadniają przyznanie dodatkowego wsparcia. Należą do nich:
- przewóz zwłok z zagranicy, którego minimalny koszt z reguły wynosi około 6-7 tys. zł
- dłuższe przechowywanie zwłok w chłodni
Projekt zakłada, iż zasiłek celowy z pomocy społecznej będzie przysługiwał bez kryterium dochodowego i bez ograniczenia wysokości. Przyznawany będzie z zastrzeżeniem obowiązku zwrotu kwoty w całości lub części, o ile te nadzwyczajne koszty pogrzebu znajdą pokrycie w spadku lub w innych świadczeniach z tytułu śmierci, na przykład świadczeniach z ubezpieczenia gospodarczego.
Obecny zasiłek nie pokrywa kosztów pochówku
W uzasadnieniu do projektu ustawy podkreślono, iż aktualna kwota zasiłku pogrzebowego, wynosząca 4 tys. zł, nie pokrywa choćby większości kosztów pogrzebu. Zwrócono uwagę, iż w tej chwili organizacja pochówku to wydatek rzędu minimum 8-10 tys. zł, przy czym kwoty te różnią się w zależności od regionu – w większych miastach ceny są zwykle wyższe niż na wsi czy w mniejszych miejscowościach.
Obecna wysokość zasiłku pogrzebowego pozostaje niezmienna od 2011 roku, co przy rosnącej inflacji oznacza, iż jego realna wartość systematycznie spadała.
Kiedy wejdą w życie nowe przepisy?
Planowany termin wejścia w życie ustawy to 1 stycznia 2026 roku. Na razie nie wiadomo, kiedy projekt pojawi się na sejmowej agendzie. Przed ostatecznym wejściem w życie, ustawa musi zostać jeszcze przyjęta przez Sejm i Senat oraz podpisana przez Prezydenta RP.
Podwyższenie zasiłku pogrzebowego było jedną z obietnic wyborczych koalicji rządzącej. Jej realizacja, choć odłożona w czasie do 2026 roku, stanowi odpowiedź na liczne postulaty obywateli i organizacji społecznych, zwracających uwagę na rosnącą dysproporcję między wysokością zasiłku a rzeczywistymi kosztami pogrzebu.