Polska, będąca europejskim liderem w branży transportowej z udziałem około 20% wszystkich przewozów w Unii Europejskiej , mierzy się z rosnącymi wyzwaniami, takimi jak pozyskiwanie rentownych i stałych zleceń. Odpowiedzią na te wyzwania może być specjalizacja i podnoszenie kompetencji, szczególnie w dynamicznie rozwijającej się branży farmaceutycznej, która wykazuje niesłabnące zapotrzebowanie na bezpieczny i wyspecjalizowany transport leków i wyrobów medycznych.
Potwierdzeniem rosnącego zapotrzebowania na usługi farmalogistyczne jest dynamiczny rozwój firmy Pharmalink, operatora logistycznego świadczącego usługi zarządzania, obsługi magazynowej i dystrybucji leków. W latach 2021-2023 przychody firmy wzrosły o 33%.
– Tak dynamiczny rozwój jest wynikiem postępu medycyny, coraz większych możliwości terapeutycznych, potrzeb pacjentów i rosnących wymagań logistycznych. Wraz ze starzeniem się społeczeństwa czy wzrostem liczby przypadków zachorowań na schorzenia przewlekłe – rośnie potrzeba specjalistycznego transportu farmaceutyków. Szacowana przez PEX wartość rynku farmaceutycznego w cenach detalicznych w minionym roku mogła opiewać na kwotę 70 mld zł, co stanowi choćby 11% wzrost wobec 2023 r. Duży nacisk na kwestie bezpieczeństwa lekowego lub procedowany pakiet farmaceutyczny już teraz są gwarantem dalszego rozwoju rynku transportu leków nie tylko w Polsce, ale w całej UE – podkreśla mgr farm. Sylwia Baranowska-Skoneczna, kierownik Hurtowni Farmaceutycznej Pharmalink.
Wyzwania polskich przewoźników i stabilność w farmalogistyce
Mimo iż Polska odpowiada za jedną piątą transportu drogowego w UE , polscy przewoźnicy borykają się z niedoborami kadrowymi, regulacjami Pakietu Mobilności, rosnącymi kosztami operacyjnymi oraz kwestiami dekarbonizacji transportu.
– Tylko Pharmalink obsługuje 14 000 punktów dostaw dziennie. Liczba aptek, szpitali i osób prywatnych, dla których realizowane są dostawy stale rośnie. Rozwój branży determinuje stabilność pojawiania się nowych zleceń, zatem taka kooperacja dla niejednego przewoźnika jedynym kontraktem zapewniającym ciągłość działania i rozwój firmy – zauważa Daniel Charucki, kierownik transportu Pharmalink.
Wysokie standardy i kompetencje w transporcie leków
Branża farmaceutyczna nie toleruje kompromisów w kwestii jakości transportu leków. Oczekiwania wobec przewoźników realizujących dostawy farmaceutyków są wyższe niż wobec innych ładunków. Wynika to z konieczności transportu leków w szczególnych warunkach, takich jak kontrolowana temperatura w chłodniach, ściśle określone procedury i często sztywno ustalone ramy czasowe. Przykładowo, czas półtrwania izotopów radiofarmaceutyków jest krótki (w niektórych przypadkach tylko 6 godzin), co oznacza, iż od momentu produkcji do dostawy nie może upłynąć zbyt wiele czasu, aby leki pozostały skuteczne.
– Terminowość realizacji dostaw czy dyspozycyjność to wciąż niestety za mało. Niezbędne jest posiadanie zezwolenia sanepidu na przewóz suplementów, a w niektórych przypadkach konieczne jest posiadanie zaświadczenia ADR. Samochody są wyposażone w system GPS do monitorowania warunków przewozu, więc w tej konkretnej specjalizacji przewozów nie ma miejsca na uchybienia. Natomiast doświadczenie, kompetencje i profesjonalizm w realizacji takich frachtów w efekcie przynoszą stabilność zleceń, krótkie okresy rozliczeń i terminowość płatności– mówi Daniel Charucki.
Specjalizacja jako droga rozwoju
Specjalizacja w transporcie leków to realna szansa na rozwój zawodowy kierowców, którzy zdobywają unikalne doświadczenie i przewagę konkurencyjną. Jest to inwestycja w perspektywiczny rynek, którego potrzeby rozwijają się znacznie szybciej niż w innych segmentach transportu. W skomplikowanych i niepewnych warunkach rynkowych, w jakich funkcjonują w tej chwili przewoźnicy, specjalizacja jest pewną odpowiedzią na zaciekłą konkurencję i spadające marże. Raport TLP wskazuje, iż sytuacja finansowa firm transportowych jest najgorsza od wielu lat, rentowność jest najsłabsza od 2019 roku, a 37% przewoźników oczekuje spadku przychodów w perspektywie najbliższych dwóch lat. W świetle tych danych, poszukiwanie specjalizacji, takiej jak transport leków, oraz zaufanego partnera jest kluczem do zapewnienia ciągłości funkcjonowania biznesu transportowego. Niezaspokojone potrzeby w zakresie farmalogistyki wciąż rosną i choć mogą być obciążające ze względu na wyśrubowane standardy i obostrzenia, stanowią realną perspektywę i drogę do rozwoju