Trump sugeruje możliwość zakończenia umowy handlowej. „Meksyk i Kanada wykorzystały Stany Zjednoczone”

Prezydent USA Donald Trump oświadczył, iż Stany Zjednoczone mogą w przyszłym roku pozwolić na wygaśnięcie umowy handlowej między Kanadą, USA i Meksykiem (CUSMA) lub podjąć rozmowy w sprawie jej nowej wersji.

Porozumienie które w Kanadzie funkcjonuje jako CUSMA, a w USA jako USMCA, zostanie poddane przeglądowi w nadchodzącym roku.
„Za około rok wygasa i albo pozwolimy jej dojść do końca, albo ustalimy nowe warunki z Kanadą i Meksykiem” – stwierdził Trump w rozmowie z dziennikarzami w Białym Domu w środę, odpowiadając na pytania o przyszłość porozumienia.

Zdaniem Trumpa oba państwa „wykorzystały” słabości amerykańskiego systemu.
„Meksyk i Kanada wykorzystały Stany Zjednoczone. Tak samo jak niemal wszystkie inne kraje, szczerze mówiąc. Nie obwiniam ich. Każdy tak robił, bo nasz kraj był źle zarządzany” – powiedział.

Umowę podpisano podczas pierwszej kadencji Trumpa, a wdrożono ją w 2020 r. Po jej zawarciu prezydent nie szczędził jej pochwał.
„To najlepsze porozumienie handlowe, jakie kiedykolwiek osiągnęliśmy” – podkreślał wówczas.

Z czasem jednak Trump i jego współpracownicy zaczęli krytykować wybrane elementy CUSMA, m.in. kanadyjski system kontroli podaży oraz limity importu w sektorze motoryzacyjnym obowiązujące wszystkie trzy państwa. Według rządów USA i Kanady przepisy te umożliwiły Chinom wejście na rynek północnoamerykański przez Meksyk przy zastosowaniu niższych ceł.

Doradca ds. handlu Jamieson Greer wyjaśnił w rozmowie z Politico, iż Trump może całkowicie zrezygnować z umowy albo stworzyć dwa odrębne porozumienia – jedno z Kanadą, drugie z Meksykiem.
„Taki scenariusz jest możliwy” – powiedziała Greer w podcaście Politico The Conversation.
„Prezydent uważa, iż liczą się wyłącznie korzystne porozumienia. Właśnie dlatego wprowadziliśmy do USMCA mechanizm przeglądu – aby zmieniać umowę, aktualizować ją albo się z niej wycofać”.

Zgodnie z artykułem 34.7 CUSMA, w trakcie przeglądu wszystkie trzy kraje muszą ustalić, czy przedłużyć obowiązywanie porozumienia o kolejne 16 lat. Kolejny wspólny przegląd ma nastąpić najpóźniej za sześć lat.
Jeśli choć jedno państwo nie zgodzi się na 16-letnie przedłużenie, przeglądy będą prowadzone corocznie aż do osiągnięcia kompromisu.

Artykuł 34.6 umożliwia każdej stronie opuszczenie umowy w dowolnym momencie po przekazaniu pisemnej informacji pozostałym sygnatariuszom. Wyjście staje się skuteczne po sześciu miesiącach.
W tekście podkreślono, iż „jeśli jedna ze stron się wycofa, porozumienie przez cały czas obowiązuje pozostałe kraje”.

Greer zaznaczyła, iż Trump rozważa także rozbicie umowy na dwie części – jedną dotyczącą Kanady, drugą Meksyku.
„Nasze relacje z gospodarką kanadyjską są zupełnie inne niż z meksykańską” – wyjaśniła w Politico Canada Playbook.
„Rynek pracy, struktura produkcji, a także charakter eksportu i importu są od siebie odmienne. Ekonomicznie nie ma uzasadnienia, by łączyć te trzy elementy w jedną umowę”.

Minister przemysłu Kanady Mélanie Joly nie skomentowała słów Trumpa ani nie odpowiedziała na pytania dotyczące jego wypowiedzi, gdy w czwartek spotkała się z komisją ds. handlu międzynarodowego Izby Gmin analizującą zbliżający się przegląd umowy.
Zwróciła jednak uwagę, iż „prezydent USA i jego administracja są bardzo nieprzewidywalni”, a rząd Kanady koncentruje się na ochronie i tworzeniu miejsc pracy oraz wzmacnianiu najważniejszych sektorów gospodarki.

„W średnim terminie musimy zadbać, by nasze branże potrafiły się dostosowywać i zmieniać kierunek działania” – powiedziała. „Potrzebujemy, by były zdolne do poszukiwania nowych rynków i tworzenia nowych produktów.
Naszym celem w ramach CUSMA będzie utrzymanie dostępu do rynków amerykańskiego i meksykańskiego, pamiętając, iż niektóre sektory przez cały czas podlegają niesłusznym taryfom, którym musimy się przeciwstawiać”.

Joly zaznaczyła, iż nie wchodzi w skład kanadyjskiego zespołu negocjującego CUSMA. Jak wyjaśniła, pracami kieruje premier Mark Carney wraz z ministrem handlu Kanady i USA, Dominikiem LeBlancem.

LeBlanc zakończył w czwartek wizytę w Meksyku, podczas której omawiał możliwości wzmocnienia współpracy gospodarczej i handlowej w obliczu trwającego sporu celnego ze Stanami Zjednoczonymi.

Ekonomiści ostrzegają, iż jeżeli Trump doprowadzi do wycofania USA z CUSMA, Kanada i Meksyk natychmiast zostaną objęte wyższymi stawkami celnymi na wszystkie towary trafiające na rynek amerykański.