Mieczysław Kozar-Słobódzki był legionistą, kompozytorem i nauczycielem. Stworzył muzykę do takich słynnych żołnierskich piosenek jak – „Maszerują chłopcy, maszerują” czy „Rozkwitały pąki białych róż”. Do Świdnicy przybył, by zorganizować pierwszą szkołę średnią. Swoje życie związał z naszym miastem i zapisał się w pamięci lokalnej społeczności. Jego wybitną postać przypomniano na uroczystościach z okazji 60. rocznicy jego śmierci w auli I LO w Świdnicy. Wydarzenie uświetnił koncert patriotyczny Reprezentacyjnego Chóru Akademii Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu. Pięknie zaśpiewały też dzieci i młodzież z Młodzieżowego Domu Kultury w Świdnicy.
W roku 2025 przypada 60. rocznica śmierci majora Mieczysława Kozara-Słobódzkiego. Z tej okazji przygotowano uroczystości, które miały przypomnieć, jak znaczącą i nietuzinkową postacią był świdniczanin. Wydarzenie zorganizowali – Instytut Pamięci Narodowej, Urząd Miejski w Świdnicy, Powiat Świdnicki, Świdnickie Stowarzyszenie Patriotyczne, Młodzieżowy Dom Kultury w Świdnicy oraz I Liceum Ogólnokształcące w Świdnicy, którego pierwszym dyrektorem był właśnie Mieczysław Kozar-Słobódzki.
– Mam przyjemność przypomnieć i ogłosić, iż w zeszłym roku staraniami Instytutu Pamięci Narodowej mogiła Kozara-Słobódzkiego, która znajduje się w Świdnicy, została wpisana do ewidencji grobów weteranów. Oznacza to, iż państwo polskie uznaje, iż był niekwestionowanym bohaterem i iż jego życiorys jest krystaliczny, a jego mogiła już nigdy nie będzie mogła być w żaden sposób zmieniona czy usunięta. Jest chroniona przez państwo polskie – mówił dyrektor Oddziału IPN we Wrocławiu dr hab. Kamil Dworaczek.
– Świdnica była miejscem zamieszkiwana i działalności wielu wybitnych osób. Tego typu życiorysy zawsze pomagają budować tożsamość lokalną. Są powodem do dumy. Ułatwiają identyfikację z małą ojczyzną – Świdnicą i dużą ojczyzną – Polską. Kozar-Słobódzki łączył te dwie wartości, te dwa wymiary. Wielokrotnie udowadniał swoją miłość do ojczyzny – Polski, chociażby poprzez swoją służbę w Legionach Polskich. Pokazywał też, iż kocha swoje miasto – Świdnicę – zauważył dr hab. Kamil Dworaczek, przytaczając biografię majora Mieczysława Kozara-Słobódzkiego i m.in. jego współtworzenia szkolnictwa w Świdnicy i działalność społeczno-kulturalną.
– 14 września 2007 roku uchwałą rady miasta w Świdnicy otrzymaliśmy imię Mieczysława Kozara-Słobódzkiego [red. stał się on wówczas patronem Młodzieżowego Domu Kultury w Świdnicy], legionisty, oficera Wojska Polskiego, kompozytora, muzyka, świdniczanina od 1945 roku, wychowawcy i nauczyciela, działacza społecznego. To, co w tym jest najważniejsze to wspaniała przygoda z historią. Zagłębianie się w meandry historii, doszukiwanie się tych smaczków, które nie zawsze przebijają jednoznacznie z dokumentów – podkreślał dyrektor MDK w Świdnicy Zbigniew Curyl, przybliżając życiorys, a choćby wyjątkowy charakter Mieczysława Kozara-Słobódzkiego oraz działalność Młodzieżowego Domu Kultury w Świdnicy w zakresie upamiętniania jego wybitnej postaci.
Uroczystość uświetnił patriotyczny koncert Reprezentacyjnego Chóru Akademii Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki z Wrocławia pod batutą mgr. Macieja Wojciechowskiego. Wśród wykonanych utworów znalazły się takie znane pieśni legionowe i patriotyczne jak „Rozkwitały pąki białych róż”, My, pierwsza brygada”, „Wojenko, wojenko” czy „Przybyli ułani”. Dla publiczności, wśród której znaleźli się także kombatanci, żołnierze Armii Krajowej i działacze opozycji solidarnościowych z lat 70. i 80., zaśpiewały również dzieci i młodzież, rozwijające swoje talenty muzyczne w Młodzieżowym Domu Kultury w Świdnicy.
Wydarzenie oraz wystawa plenerowa poświęcona świdniczaninowi, legioniście, kompozytorowi i nauczycielowi, którą tego samego dnia zainaugurowano na świdnickim Rynku, wpisały się w obchody Roku Mieczysława Kozara-Słobódzkiego, którym ma zostać uznany rok 2025. Obradować nad tym będzie Rada Miejska w Świdnicy podczas piątkowej sesji, 31 stycznia. W kalendarzu wydarzeń Świdnicy ma pojawić się więcej działań edukacyjnych i kulturalnych, popularyzujących tą istotną dla lokalnej społeczności, ale też Polski postać. Wśród nich chociażby – konkursy, spotkania, wykonanie muralu czy wznowienie publikacji dotyczącej jego życia i twórczości. Inicjatorem przedsięwzięcia jest Świdnickie Stowarzyszenie Patriotyczne oraz Młodzieżowy Dom Kultury w Świdnicy.
***
Major Mieczysław Kozar-Słobódzki urodził się 1 stycznia 1884 roku w Chocinie koło Kałusza, zmarł 3 stycznia 1965 w Świdnicy. Uczył się w Kołomyi i Stanisławowie, studiował we Lwowie. Podczas I wojny był w armii austriackiej, potem w I Brygadzie.
Był znanym kompozytorem, zawdzięczamy mu popularne piosenki, takie jak „Rozkwitały pąki białych róż”, czy „Maszerują chłopcy, maszerują”, które wrosły w krajobraz polskiej kultury XX wieku. Przypisywano mu także słynną pieśń „My, pierwsza brygada”. Kompozytor i pedagog napisał też „Piosenkę o Świdnicy”. Za zorganizowanie pierwszej w Świdnicy szkoły średniej, w latach 1945-1946, komunistyczny rząd usunął go ze stanowiska za legionową przeszłość. Pochowany został w Świdnicy, na cmentarzu przy al. Brzozowej.
/Tekst: AN/
/Notka biograficzna: UM Świdnica/
/Zdjęcia: Mariusz Ordyniec/