1 godzina temu
Parlament Europejski zatwierdził cel klimatyczny na 2040 rok, zakładający redukcję emisji gazów cieplarnianych o 90 proc. względem poziomu z 1990 roku. Dopuszczono jednak, aby do 10 pkt proc. tej redukcji zostało osiągnięte dzięki kredytów węglowych wspieranych przez ONZ.
Porozumienie osiągnięto w środę nad ranem po czterech godzinach negocjacji. W dużej mierze odzwierciedla ono stanowisko państw członkowskich i kończy 18 miesięcy trudnych rozmów, które wielokrotnie napotykały opór polityczny ze strony państw przychylnych przemysłowi oraz zaniepokojonych europosłów.
Zgodnie z kompromisem UE utrzyma swój główny cel redukcji na poziomie 90 proc. – na co nalegały zarówno instytucje unijne, jak i rządy państw członkowskich – jednak 5 pkt proc. będzie mogło zostać zrealizowanych poprzez międzynarodowe projekty kompensacyjne w krajach rozwijających się od 2036 roku.
Państwa będą mogły także ubiegać się o możliwość przeniesienia kolejnych pięciu punktów procentowych za granicę. W praktyce oznacza to, iż jeżeli oba mechanizmy zostaną w pełni wykorzystane, to redukcja krajowa mogłaby wynieść jedynie 80 proc.
Komisarz UE ds. klimatu Wopke Hoekstra ocenił, iż porozumienie zapewnia „bardzo solidne, bardzo ambitne, a jednocześnie pragmatyczne” ramy, które „zwiększają przewidywalność” dla przemysłu. – Moim zdaniem to absolutnie jasne zwycięstwo dla Europy – powiedział w rozmowie z EURACTIV.
Europosłowie wynegocjowali dwa najważniejsze ustępstwa, w tym minimalne „kryteria jakości” dla działań klimatycznych realizowanych poza UE – zapewniające, iż projekty będą zrównoważone, objęte solidnym monitoringiem i zgodne z unijnymi interesami strategicznymi.
Drugie ustępstwo to ustna deklaracja Komisji Europejskiej, iż kredyty offsetowe nie powinny być uznawane w unijnym systemie handlu emisjami (ETS).
Wstępne porozumienie, które przez cały czas wymaga formalnego zatwierdzenia, może dodatkowo osłabić pozycję UE jako globalnego lidera polityki klimatycznej. Na COP30 Unii nie udało się przekonać głównych emitentów do odejścia od paliw kopalnych ani skłonić innych państw do wzmocnienia celów na 2035 r., co pozostawia świat na ścieżce prowadzącej jedynie do 12-procentowej redukcji emisji względem poziomów szczytowych.
Cel UE na 2040 rok będzie oceniany co dwa lata i poddawany przeglądowi co pięć lat, a dalsze akty prawne mają określić, w jaki sposób Unia zamierza go osiągnąć.
