Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął masową akcję wzywania do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń z programu Aktywny Rodzic. Problem dotyczy szczególnie osób, które jednocześnie pobierały środki z Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego (RKO).
Fot. Warszawa w Pigułce
Sytuacja jest szczególnie trudna dla rodziców, którzy złożyli wnioski o świadczenia z programu Aktywny Rodzic, jednocześnie pobierając Rodzinny Kapitał Opiekuńczy. W okresie przejściowym wiele osób otrzymywało podwójne świadczenia, które teraz będą musiały zwrócić. Program Aktywny Rodzic oferuje wsparcie w wysokości 1500 złotych miesięcznie w ramach świadczeń „Aktywnie w żłobku” oraz „Aktywni rodzice w pracy”, a także 500 złotych miesięcznie w ramach świadczenia „Aktywnie w domu”. Dla rodzin z dziećmi z niepełnosprawnością przewidziano podwyższoną kwotę wsparcia wynoszącą 1900 złotych.
ZUS wyjaśnia, iż podstawowym ograniczeniem jest limit 12 000 złotych łącznego wsparcia z Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego. Przepisy jednoznacznie wykluczają możliwość jednoczesnego pobierania RKO i nowych świadczeń. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, gdy rodzice nie wykorzystali jeszcze pełnej puli RKO – wtedy mogą kontynuować pobieranie świadczeń do wyczerpania limitu.
Rodzice, którzy otrzymali wezwanie do zwrotu świadczeń, mają kilka możliwości uregulowania należności. Mogą zdecydować się na jednorazową spłatę całej kwoty, wystąpić o rozłożenie należności na raty lub wyrazić zgodę na potrącanie nadpłaconych środków z bieżących świadczeń rodzinnych. Decyzje o zwrocie zostały wysłane przez ZUS w dniach 4-5 grudnia, a sama instytucja przypomina, iż wypłaty świadczeń realizowane są 5., 15. i 20. dnia każdego miesiąca.
Masowe wezwania do zwrotu świadczeń rodzinnych mogą wywołać poważne konsekwencje społeczne. Dla wielu rodzin konieczność nagłego zwrotu kilku tysięcy złotych stanowi znaczące obciążenie budżetu domowego. Jest to szczególnie dotkliwe w okresie zwiększonych wydatków związanych z końcem roku i świętami. Rodziny, które już rozdysponowały otrzymane środki na bieżące potrzeby dzieci, mogą stanąć przed poważnym wyzwaniem finansowym.
Po otrzymaniu pisma z ZUS warto dokładnie sprawdzić zasadność decyzji i przeanalizować posiadaną dokumentację świadczeń. W przypadku wątpliwości najlepiej niezwłocznie skontaktować się z ZUS, aby wyjaśnić sytuację i wybrać najkorzystniejszą formę spłaty. Eksperci zalecają również dokładne zapoznawanie się z regulaminami świadczeń i zachowywanie dokumentacji wszystkich wypłat, aby uniknąć podobnych sytuacji w przyszłości.
W planach są zmiany mające na celu uproszczenie systemu świadczeń i lepszą koordynację programów wsparcia rodzin. ZUS zapowiada również jaśniejszą komunikację zasad i wprowadzenie dodatkowych mechanizmów zabezpieczających przed nakładaniem się świadczeń. Rodziny poszukujące pomocy mogą skorzystać z infolinii ZUS, punktów obsługi klienta, a także wsparcia ośrodków pomocy społecznej i organizacji wspierających rodziny.