Rykowisko to okres godów jeleni szlachetnych, który rozpoczyna się zwykle w drugiej połowie września i trwa około czterech tygodni. To czas, w którym samce – zwane bykami – rywalizują o względy samic, czyli łań. W odróżnieniu od większości roku, kiedy jelenie pozostają niezwykle ostrożne i skryte, w trakcie rykowiska stają się bardziej aktywne i widoczne.
Byki wydają głośne, głębokie ryki, niosące się w lesie na odległość kilku kilometrów. W ten sposób przyciągają łanie, a jednocześnie odstraszają rywali. Na polanach i w leśnych ostępach można wówczas zaobserwować intensywne zachowania godowe – od nawoływań po bezpośrednie starcia samców.
Zachowanie jeleni podczas godów
W czasie rykowiska byki stają się szczególnie zdeterminowane i agresywne. Najsilniejsze osobniki gromadzą wokół siebie stada łań, których bronią przed innymi samcami. Dochodzi wówczas do widowiskowych pojedynków, w trakcie których jelenie splatają poroża i próbują zepchnąć przeciwnika z sił. Takie starcia mogą trwać od kilku minut do choćby godzin, a ich wynik decyduje o tym, który samiec zdobędzie dostęp do łani. Dla byków to bardzo wyczerpujący czas. W okresie rykowiska tracą choćby do 30% masy ciała, ponieważ całą energię poświęcają na walki i obronę haremu, zaniedbując żerowanie. Po zakończeniu godów cofają się w głąb lasu, aby odzyskać siły przed nadchodzącą zimą.
https://wbieszczady.pl/aktualnosci/w-bieszczadzkich-lasach-pojawiaja-sie-grzyby-to-trzeba-wiedziec-zanim-wejdziesz-do-lasu/VcADvIDXpZeFmmACsULuKiedy najlepiej obserwować rykowisko?
Pierwsze odgłosy rykowiska mogą pojawić się już pod koniec sierpnia, ale największa aktywność przypada na przełom września i października. Najlepszy czas na obserwację to wieczory tuż przed zachodem słońca oraz wczesne poranki, kiedy aktywność zwierząt jest największa.
Na intensywność zjawiska wpływają również warunki pogodowe. Chłodne noce i umiarkowane temperatury sprzyjają aktywności byków, które częściej ryczą i podejmują rywalizację.
Znaczenie rykowiska w przyrodzie
Rykowisko ma najważniejsze znaczenie dla zachowania populacji jeleni szlachetnych. To w tym czasie dochodzi do zapłodnienia łań, co decyduje o przetrwaniu gatunku. Jednocześnie proces ten pokazuje naturalne mechanizmy selekcji – do rozrodu dopuszczane są najsilniejsze samce, które wygrają rywalizację z konkurentami. Zjawisko to stanowi również istotny element edukacyjny i przyrodniczy. Obserwacja rykowiska pozwala lepiej zrozumieć cykl życia jeleni i rolę, jaką odgrywają one w leśnym ekosystemie.
Jak przygotować się do obserwacji?
Dla miłośników przyrody rykowisko to niepowtarzalna okazja, by zobaczyć jelenie w ich naturalnym środowisku. Aby jednak w pełni doświadczyć tego zjawiska, należy się odpowiednio przygotować.
