Zakończono renowację kościoła Klarysek. Poznaj jego historię

5 dni temu

Zakończyła się renowacja Kościoła Klarysek. Prace objęły wymianę pokrycia dachu wieży, jak i całej świątyni, naprawę drewnianej konstrukcji wraz z jej zabezpieczeniem przed szkodliwym wpływem warunków atmosferycznych, renowację murowanego detalu architektonicznego, powierzchni fasad i struktury murów i wymianę spoin.

Gotycki kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny od wielu lat ulegał zniszczeniom. – Mimo wcześniejszych remontów, spadające dachówki, braki w pokryciu blaszanym wieży, uszkodzone ceglane detale, wymusiły rozpoczęcie prac remontowych. Ze względu na znaczne koszty, niezbędne stało się poszukiwanie środków zewnętrznych. Wykonanie projektów oraz programu sfinansowane zostało dzięki staraniom Kościoła. Natomiast środki na działania budowlane oraz konserwatorskie przeznaczyło Miasto Bydgoszcz – z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków – przekazała Diecezja Bydgoska.

Projekt wykonała Małgorzata Świstowska z Pracowni Projektowej Małgorzata i Krzysztof Świstowscy. Obowiązków inspektora nadzoru podjął się Jarosław Bobkowski, a nadzór konserwatorski z ramienia Parafii Katedralnej, do której należy świątynia, powierzono Grzegorzowi Chojnackiemu. Kierownikiem prac budowlanych został Dariusz Sobek, a prac konserwatorskich Barbara Mrożkiewicz. Wykonawstwo powierzono Konsorcjum Nowochem-Wimed.


SPRAWDŹ KONIECZNIE: Tak może wyglądać odbudowany fragment Kanału Bydgoskiego „Projekt na miarę ambicji miasta” [WIZUALIZACJE]


Z opracowania Grzegorza Chojnackiego, jaką zaprezentował ks. infułat Stanisław Kotowski, wynika, iż w miejscu, gdzie wzniesiono kościół Klarysek, pierwotnie znajdowała się zbudowana z drewna dębowego świątynia szpitalna Świętego Ducha, ufundowana przez mieszczan bydgoskich w 1448 roku. W 1522 roku zdecydowano o budowie w jej miejscu kościoła murowanego, ale prace rozpoczęto dopiero po 60 latach. Dopiero po ustanowieniu w 1615 roku klasztoru klarysek i darowiźnie nieruchomości na Przedmieściu Gdańskim w 1616 roku przez Radę Miejską Bydgoszczy, rozpoczęto budowę nawy i od tej chwili dawny kościół stanowi prezbiterium „Klarysek” – opisuje Marcin Jarzembowski, rzecznik prasowy diecezji.

Przez lata świątynię rozbudowywano, dokonując adaptacji dla potrzeb sióstr. Konsekracja odbyła się w 1645 roku. Rok później bryłę kościoła wzbogaciła istniejąca do dzisiaj kaplica kapłańska, ufundowana przez burmistrza Bydgoszczy Wojciecha Łochowskiego.

Strategiczne położenie klasztoru oraz kościoła, przy drodze prowadzącej od północy w kierunku Klasztoru Karmelitów i dalej przez most do miasta, spowodowało, iż w latach 40. XVII wieku, w południowo-zachodnim narożu nawy dostawiono kilkukondygnacyjną wieżę, zwieńczoną barokowym hełmem. Posiadała ona w dolnej kondygnacji otwory strzelnicze dostosowane do używanej w tamtym okresie broni palnej.

Kościół Klarysek – historia utraty funkcji i ponownego przeznaczenia na cele sakralne

Jak opisuje diecezja, w 1835 roku nastąpiła kasata klasztoru i kościoła oraz przesiedlenie sióstr klarysek do Gniezna. – Budynki klasztorne przekazano miastu, zaś los kościoła pozostawiono w gestii decyzji nadprezydenta Wielkiego Księstwa Poznańskiego Eduarda Flottwella. I tak w świątyni początkowo znajdował się w magazyn, następnie Zakład Oczyszczania Ulic i Latryn, a od 1875 do 1911 roku remiza strażacka – czytamy w komunikacie.

Po powrocie Bydgoszczy do Macierzy w 1920 roku kościół przeznaczono z powrotem na cele sakralne. Wykonano kompleksowe prace remontowe – usunięto naleciałości pruskie, wyburzono przybudówki, zrekonstruowano jego elementy. W 1922 roku w fasadzie zamontowano nowy portal według projektu Stefana Cybichowskiego, autorstwa kamieniarza Jakuba Joba. Kościół zyskał też nowe wyposażenie.

W 1941 roku Niemcy ponownie zamknęli kościół, ale po zakończeniu drugiej wojny światowej znów stał się Domem Bożym. Kompleksowe prace konserwatorskie podjęto dopiero w 1950 roku. Przesądziły one o dzisiejszym wyglądzie kościoła.

@metropoliabydgoska.pl Wracamy do Was z dobrymi nowinami! #metropoliabydgoskapl #bydgoszcz #bydgoszczanie #bydgoskijarmarkświąteczny #ukw ♬ City – Key Kam

W 1952 roku, podczas wymiany tynków wewnętrznych, w prezbiterium natrafiono na cztery krzyże apostolskie. To relikty, pochodzące prawdopodobnie z czasów konsekracji murowanego kościoła Świętego Ducha. W latach 1953-1954 pod nadzorem prof. Torwirta z UMK w Toruniu zakonserwowano polichromowany strop nawy, a następnie wykonano schody w wieży prowadzące na emporę chóru. W 1955 roku odsłonięto XVII-wieczne freski, które zakonserwowano i częściowo uczytelniono. Odkryto też zamurowane oculusy w ścianie północnej i południowej nawy, które odtworzono dwa lata później – wymienia Jarzębowski.

W 1957 roku w prezbiterium wykonano witraże według projektu Zdzisława Kuligowskiego oraz dokonano szeregu innych prac. Remonty i zabiegi restauratorskie w roku 1958 zakończyły powojenny proces kompleksowej renowacji kościoła „Klarysek”. W połowie lat 60. XX w. zastąpiono stare pokrycie hełmu wieży blachą ocynkowaną.



Na początku lat 70, w związku z planami modernizacji ulic w Śródmieściu, dyskutowano ewentualne przesunięcie kościoła na miejsce zburzonego budynku klasztornego. Znaleziono jednak inne rozwiązanie, za pomocą którego zachowano oba zabytki. W latach 1987-1989 w „Klaryskach” prowadzono prace konserwatorskie polichromii stropu i malowideł ściennych, a na początku lat 90. XX w. oczyszczono i wylicowano elewację oraz rozpoczęto prace konserwatorskie przy ołtarzu głównym oraz pokryto nowymi tynkami ściany prezbiterium i sklepienie, usuwając nieudolne stiuki naniesione w latach 20. XX w. Wprowadzono odkrytą, pierwotną kolorystykę.

Od 13 listopada 1993 roku pracę duszpasterską w kościele podjął Zakon Braci Mniejszych Kapucynów z prowincji warszawskiej. Zapoczątkowano całodzienną adorację Najświętszego Sakramentu i spowiedź świętą. Przy świątynia rozpoczęły swoją działalność: Duszpasterstwo Akademickie „Viator” oraz Stowarzyszenie Alwernia, pomagające osobom uzależnionym od alkoholu i innych nałogów – podkreśla diecezja.

Msza św. za pozytywne zakończenie prac

Za pozytywny rezultat prac dziękowano podczas Mszy Świętej, która odbyła się 13 listopada w kościele Klarysek. Modlitwie, z udziałem osób i firm zaangażowanych w największe w ostatnich latach działania, przewodniczył bp Krzysztof Włodarczyk.

Chcemy przede wszystkim podziękować Panu Bogu, jak i ludziom, którzy przyczynili się do remontu tego kościoła – mówił br. Jacek Dybała OFMCap, przełożony wspólnoty kapucynów, którzy na co dzień pełnią opiekę duszpasterską nad miejscem. – Pan Bóg posługuje się konkretnymi osobami w stawianiu domu dla siebie. On chce, byśmy się spotykali w miejscu, które do Niego należy – mówił biskup, dziękując ks. infułatowi Stanisławowi Kotowskiemu za koordynację działań.

Idź do oryginalnego materiału