ZDMK przejmuje zarządzanie Strefą Czystego Transportu

Od 1 stycznia 2026 roku w Krakowie zacznie obowiązywać Strefa Czystego Transportu. Obejmie obszar położony w przybliżeniu wewnątrz IV obwodnicy – czyli około połowę powierzchni miasta. Zanim jednak nowe przepisy wejdą w życie, władze Krakowa wprowadzają istotną zmianę organizacyjną. Za zarządzanie strefą nie będzie już odpowiadał Zarząd Transportu Publicznego, ale Zarząd Dróg Miasta Krakowa.

Jak tłumaczy magistrat, zmiana ma na celu „uporządkowanie kompetencji miejskich jednostek” i wynika z rekomendacji audytu organizacyjnego Gminy Miejskiej Kraków, przeprowadzonego w 2024 roku. niedługo pod obrady Rady Miasta trafi projekt uchwały, który zmieni statuty ZDMK i ZTP, formalnie przypisując kompetencje związane z funkcjonowaniem strefy drogowcom.

– Zarząd Dróg Miasta Krakowa ma największe doświadczenie w zarządzaniu wydzielonymi obszarami ruchu, wymagającymi bieżącej obsługi i kontroli. To on od lat prowadzi Obszar Płatnego Parkowania, a jego struktura organizacyjna jest zbliżona do modelu potrzebnego dla Strefy Czystego Transportu – argumentuje urząd miasta.

W praktyce ZDMK przejmie wszystkie obowiązki związane z funkcjonowaniem SCT – od obsługi zgłoszeń i wniosków kierowców, przez nadzór techniczny i system kontroli wjazdu, po rozwój i planowanie strefy. ZTP, który dotąd prowadził przygotowania do jej wdrożenia, zachowa natomiast zadania związane z transportem publicznym i organizacją ruchu.

Nowa jednostka zarządzająca ma również korzystać z rozbudowywanego przez ZDMK Inteligentnego Systemu Transportu. Sieć kamer i czujników, już dziś używana do kontroli strefy płatnego parkowania, stanie się podstawowym narzędziem monitorowania wjazdów do SCT.

Kierowcy będą mogli zgłaszać się po specjalne zezwolenia i zwolnienia z ograniczeń – m.in. w sytuacjach wyjątkowych, jak dojazd do placówek medycznych. W najbliższym czasie ma ruszyć system obsługi takich wniosków. Uruchomiono już także stronę informacyjną oraz infolinię w Krakowskim Centrum Kontaktu (12 616 55 55).

Przypomnijmy, iż zgodnie z obowiązującą uchwałą Strefa Czystego Transportu obejmie pojazdy poruszające się po obszarze miasta wewnątrz IV obwodnicy. Od 2026 roku do strefy wjadą tylko samochody spełniające określone normy emisji spalin – minimum Euro 4 dla silników benzynowych i Euro 6 dla diesli. Właściciele pojazdów niespełniających wymagań będą mogli wykupić czasowe zezwolenia.

Zwolnienia przewidziano m.in. dla mieszkańców Krakowa, którzy są właścicielami starszych samochodów zarejestrowanych przed wejściem w życie uchwały, a także dla pojazdów osób z niepełnosprawnościami, służb miejskich, technicznych czy zabytkowych.

Przekazanie kompetencji do ZDMK ma ułatwić nie tylko bieżące zarządzanie, ale również integrację SCT z systemem parkowania i nadzorem nad ruchem w centrum miasta. Władze miasta zapewniają, iż przygotowania do startu strefy przebiegają zgodnie z harmonogramem.

Projekt uchwały dotyczący zmian w statutach miejskich jednostek trafi pod głosowanie Rady Miasta Krakowa. Dopiero po jego przyjęciu ZDMK formalnie przejmie zarządzanie Strefą Czystego Transportu.