Niewiele ponad 6 tygodni dzieli nas od tegorocznej edycji Nocy Kultury. Już po raz 19. Lublin przejdzie niezwykłą metamorfozę, stając się przestrzenią wypełnioną świetlnymi instalacjami, pokazami, koncertami i performansami. W nocy z 7 na 8 czerwca sztuka znów zajrzy do miejsc, w których na co dzień nigdy byśmy się jej nie spodziewali.
– Kolejny już raz Lublin na jedną noc zamieni się w bajkowe miejsce, zaskakujące niesamowitymi instalacjami artystycznymi oraz wyjątkowymi wydarzeniami. Jak co roku artystki i artyści zadbali o to, by bogaty program Nocy Kultury pozwolił poznać na nowo nasze miasto z nieco innej perspektywy. Tegoroczny temat przewodni festiwalu doskonale wpisuje się w założenia Europejskiej Stolicy Kultury Lublin 2029 i przyświecającą jej ideę RE:UNION, która skupia się na intensyfikowaniu, poprawie relacji międzyludzkich i scalaniu zerwanych więzów. Serdecznie zachęcam do udziału w zaplanowanych atrakcjach i odkrywania magicznego oblicza Lublina – mówi Beata Stepaniuk-Kuśmierzak, zastępczyni prezydenta Lublina ds. kultury, sportu i partycypacji.
Noc Kultury od lat inspiruje uczestników i uczestniczki do odkrywania Lublina na nowo albo po raz pierwszy. Na jej program składają się projekty zgłoszone w otwartym naborze oraz produkcje festiwalowe, których producentem są Warsztaty Kultury w Lublinie.
Motywem przewodnim tegorocznej edycji będą MiastoRelacje. – Bo relacje to coś więcej niż spotkania – to wzajemne oddziaływania, które kształtują sposób, w jaki doświadczamy przestrzeni i siebie nawzajem. Relacja człowieka z miastem rodzi się w codziennych gestach: w spojrzeniu na fasadę budynku, w kroku na brukowanej ulicy, w zatrzymaniu się na światłach obok obcej osoby. Relacje to drobne interakcje, które łączą nas z miejscem, a przez to także z innymi ludźmi. Noc Kultury, kiedy ludzie wspólnie wychodzą na ulice, to moment, w którym te relacje eksplodują intensywnością – mieszają się, splatają, odkrywają na nowo – wyjaśnia Joanna Wawiórka Kamieniecka, dyrektorka Nocy Kultury.
Instalacje, które rozświetlą miasto
Jak co roku uczestnicy i uczestniczki Nocy Kultury też będą podróżować od światła do światła, które na tę jedną noc zaburzy regularnie uczęszczane ścieżki mieszkańców i mieszkanek Lublina. Instalacja świetlna „Pomiędzy” przypomni nam, jak ważne jest spotkanie z drugim człowiekiem. Będzie to opowieść o tym, iż potrzebujemy siebie nawzajem, by zobaczyć siebie naprawdę. Dużo światła znajdziemy też w odświeżonych i jeszcze piękniejszych „Kwiatach zła” autorstwa Jarosława Koziary. Stanowią one metaforę przyrody – zmysłowej, drapieżnej i potężnej, która może uwodzić, ale też ostrzegać. Instalacja przypomni, iż kontakt z naturą wymaga wrażliwości i szacunku. Do przyrody nawiąże też „Zielona Harmonia”. W czasach nieustannego pośpiechu instalacja uświadomi nam siłę, jaką daje kontakt z przyrodą.
Tu poznasz nadzieję polskiego rapu
Nieodłącznym elementem Nocy Kultury stała się już Scena Rapowa. Podobnie jak przed rokiem, stanie ona na boisku za Zespołem Szkół Ekonomicznych im. A. i J. Vetterów przy ul. Żmigród 10. Koncertową noc otworzą młodzi raperzy – zwycięzcy konkursu ogłoszonego przez Warsztaty Kultury. Ich obecność na Nocy Kultury 2025 może stać się punktem zwrotnym w ich karierze. Dla większości z nich będzie to pierwszy występ przed tak dużą publicznością. Wystąpią: Szerry, Julox, Aszur, MZM, Bambus oraz Jan Maciąg. Młodzi raperzy zaprezentują swój autorski materiał. Gościnnie pojawi się Wlazix, młoda raperka, finalistka dwóch poprzednich edycji konkursu. Podczas koncertu młodzi artyści otrzymają też wyróżnienia przyznane przez Łonę, Juniora Stressa, Wiśnię Bakajoko oraz Zetenę.
Po nich na scenie zaprezentują się również JoBee, Wiśnia Bakajoko oraz gwiazda wieczoru O.S.T.R. Na finał zaplanowano z kolei live act/set producenta Zeteny oraz beatmakera i DJ-a Cut-aheada, reprezentantów SNR Crew. Zaprezentują oni instrumentalne wersje znanych produkcji oraz świeże bity okraszone cutami i skreczami. Tego wieczoru można się więc spodziewać tłustego boom bapu i mięsistego brzmienia oldschoolowego duetu.
Z okien kamienic znów wyrosną rośliny
W ubiegłym roku wielu gości Nocy Kultury było zaskoczonych monochromatycznymi Heroinami Jarosława Koziary. Tym razem artysta podąży na przeciwległy biegun palety, prezentując „Śmierć to nie koniec”. Z okien jednej z kamienic przy rynku wyrosną czarne przestrzenne formy, nawiązujące do występującego na Lubelszczyźnie Lejkowca dętego, zwanego potocznie kominkiem. Studenci Koziary wezmą na warsztat między innymi metalową blachę, dzięki czemu będziemy mogli oglądać bardzo oryginalne formy – „Kwiaty Paproci”.
„Lublin, który przemija”
„Lublin, który przemija” to nietypowy spacer, którego przewodniczką będzie Magdalena Łuczyn. Wędrówka rozpocznie się od Dworca Lublin i ciekawostek związanych z jego architekturą, potem uczestnicy i uczestniczki sprawdzą, co nowego pojawiło się na Kośminku. Spacer zakończy się na dawnym Flugplatzu na Bronowicach. – Odkrywając historię, pokażę i piękno, i różnorodność przyrody tych dzielnic. Przejdziemy wzdłuż Czerniejówki w poszukiwaniu bobrów, przyjrzymy się architekturze, obejrzymy murale i różne działania artystyczne – zapowiada Łuczyn.
Podobnie jak w latach poprzednich, podczas Nocy Kultury codzienność znów wymknie się wszelkim definicjom. Na uliczkach Starego Miasta rozsiejemy interaktywną instalację „Speech balloons”, czyli komiksowe dymki z różnymi tekstami – idealne do pamiątkowej fotografii!
Noc Kultury z klocków
W nocy z 7 na 8 czerwca będziemy też mieli okazję zobaczyć Lubelskie legendy z klocków LEGO. Wykonawcą projektu jest Michał Chmielowski, który jest też autorem niezwykłego cyklu scen z historii Polski – również w całości wykonanych z klocków LEGO. – A jeżeli chodzi
o kolorowe klocki w rozmiarze XXL, to takie zobaczymy na Placu po Farze. Postanowiliśmy część murków ubrać na kilka godzin w kolorowe pokrowce. Kolory pokrowców odpowiadają tym z identyfikacji graficznej Nocy Kultury – zapowiada Marzena Bielecka, dyrektorka programowa festiwalu. Ta noc będzie połączeniem koloru żółtego (symbolizującego optymizm, euforia i energię), różowego (miłość) i niebieskiego (wolność, otwartość, kreatywność).
Noc w Browarze
Tradycyjnie już Noc Kultury dotrze też do browaru Perła przy ul. Bernardyńskiej. Oprócz wspomnianych wcześniej instalacji świetlnych uczestnicy i uczestniczki znajdą tu także wystawy ukazujące m.in. piękno i ulotność natury („Różni ludzie – jedna pasja”) czy skłaniające do refleksji nad aktualnym stanem świata („Nasze czasy”). Kino Perła przygotowało na tę noc dwa filmy: „Niebo nad Berlinem”, opowiadający historię dwóch aniołów wędrujących po powojennej stolicy Niemiec oraz „Wilczycę”, czyli historię Maryny, która z powodu odtrącenia przez męża, sprzedała duszę diabłu i zaczęła parać się magią. Dodatkowo w Browarze zwiedzimy podziemia i zabytkową warzelnię, a po spacerze odpoczniemy w strefie chilloutu.
W programie znajdzie się jeszcze wiele innych zaskakujących atrakcji. Harmonogram (na bieżąco uaktualniany) dostępny jest na stronie internetowej nockultury.pl. Uwaga! W tym roku nie będą drukowane wersje papierowe programu. Z tego powodu warto zadbać o dostęp do internetu podczas Nocy Kultury, aby na bieżąco śledzić wydarzenia festiwalu. Na stronie każdy będzie mógł też stworzyć własny plan zwiedzania, dodając poszczególne punkty do ulubionych. O programie chętnie opowiedzą także nasi wolontariusze i wolontariuszki, których będzie można spotkać w punkcie informacyjnym. Podpowiedzą którędy najszybciej dotrzeć do wybranych atrakcji oraz przybliżą szczegóły programu. Ponadto, program Nocy Kultury będzie wydrukowany na stojakach ustawionych na trasie festiwalu oraz w formie nadruku na ścianie w punkcie informacyjnym.
WYBRANE WYDARZENIA NOCY KULTURY
„Białość” Wioletty Stafińskiej | 19.00–2.00 | ul. Złota
Delikatna lekka koronkowa forma, która nawiąże do lubelskich legend. Ażurowa brama wykonana manualnie z koronek, firanek i tkanin odwoła się także do tradycyjnej ludowej wycinanki. Oniryczna instalacja doskonale będzie prezentować się na tle ulicy Złotej, która swój kształt zawdzięcza specyficznemu ukształtowaniu cypla staromiejskiego. Niegdyś przebiegało tędy obniżenie ciągnące się przez Rynek ku ulicy Rybnej aż do ulicy Kowalskiej, zaś wzdłuż obniżenia przebiegały umocnienia lubelskiego grodu obronnego istniejącego na wzgórzu staromiejskim od VIII do X wieku.
Charta Calthion | 19.00 – 2.00 | pl. Rybny
To spotkanie sztuki upcyclingowej z fitosocjologią. Materiały z odzysku, przekształcone
w kompozycję nawiązującą do zbiorowisk łąk kaczeńcowo-ostrożeniowych. Nasiona tekturowej łąki kiełkują od miesięcy, a efekt tej pracy na jedną noc rozwinie się w pełni, niczym kwiat paproci. Ta praca powstaje pod okiem Martyny Denis i Leny Jungowskiej, wykonawcami są wychowankowie i pracownicy Domu Dziecka im. J. Korczaka w Lublinie. Z przyjemnością też informujemy
o jubileuszu placówki, która w tym roku obchodzi swoje 170-lecie.
Lubelskie legendy z klocków LEGO | 19.00–2.00 | Stare Miasto
Trzy scenki z naszych rodzimych legend w całości wykonane z popularnych klocków. Wykonawcą projektu będzie Michał Chmielowski. Jest on autorem niezwykłego cyklu scen z historii Polski – również w całości wykonanych z klocków LEGO. Prezes zarządu Stowarzyszenia Zbudujmy to, organizacji zrzeszającej fanów klocków LEGO, propagującej hobby polegające na twórczym spędzaniu wolnego czasu przy konstruowaniu budynków, budowli, urządzeń, pojazdów, postaci i wielu innych konstrukcji z klocków LEGO, a także rozpowszechnianiu tego rodzaju hobby.
Scena Rapu | 19.00–1.00 | ZSE im. A. i J. Vetterów w Lublinie, ul. Żmigród 10 (boisko)
Adam O.S.T.R. Ostrowski
Jeden z najlepszych artystów polskiego hip-hopu, tegoroczny zdobywca nagrody Fryderyka
w kategorii album roku – hip-hop. Na krajowej scenie hip-hopowej osiągnął już niemal wszystko. Jest właścicielem Diamentowej Płyty za album „Życie po śmierci”, a także 10 platynowych i 7 złotych płyt, w tym dwóch podwójnie platynowych. Na swoim koncie ma też sześć Fryderyków – nagród przyznawanych przez środowisko muzyczne. W 2016 r. utwór „O robieniu bitów” z albumu „7” znalazł się w podręczniku do muzyki dla klas szóstych szkoły podstawowej. Artysta debiutował w 2002 r. albumem „Masz to jak w banku”, ale dopiero kolejne wydawnictwa przyniosły mu prawdziwą popularność. Od lat jego muzyka regularnie trafia na szczyty list sprzedaży, a on sam jest laureatem licznych nagród muzycznych. W maju 2024 r. ukazał się jego ostatni jak dotąd album zatytułowany „XX”.
Wiśnia Bakajoko
Lubelski raper z Bronowic, znany m.in. z takich utworów jak „Cisza na planie”, „Świątynia rapu” czy „Bez zmian”. Pierwsze teksty zaczął pisać już w wieku 10 lat. Debiutował pod koniec 2019 roku albumem „Witam W Moim Mieście”. Promujący go utwór „Nawijam i smażę” ma już na YouTube ponad 17 mln. odtworzeń. Do tej pory nagrał trzy albumy. W tym roku Wiśnia Bakajoko znalazł się też w gronie artystów (obok Łony, Juniora Stressa i ZETENY) przyznających wyróżnienia młodym wykonawcom. Lubelski raper wybierze kogoś, kto odznacza się autentycznością, świeżym stylem
i nie boi się iść pod prąd.
Zetena
Od 25 lat zajmuje się produkcją bitów i miksowaniem muzyki. Ma na koncie dwie produkcyjne płyty, wiele utworów na albumach raperów z całej Polski, ponad 30 remixów zachodnich wykonawców oraz złote płyty za udział w albumach „mówi” Małpy i „Reversal” Pokahontaz. Produkował bity i współpracował z takimi wykonawcami jak: Lilu, Pih, Miodu, Skorup, Pono, Sokół, Koko, a lokalnie: Zarys Zdarzeń, Sinsen, Martita i Chonabibe. Zetena wykłada realizację dźwięku na Politechnice Lubelskiej na kierunku Inżynieria Multimediów. Jest właścicielem Studia Nagrań REDLINE STUDIO i realizatorem dźwięku.
JoBee Project
Lubartowianka Joanna Pszczoła, która od 20 lat mieszka w Belgii. Jest piosenkarką, autorką tekstów, kompozytorką i trenerką wokalną. To także założycielka dwóch belgijskich kolektywów – SupAfly Collective (2009) – kobiety w hip-hopie oraz Polish Workers Productions zrzeszającego polskie artystki mieszkające w Belgii. W 2010 roku wzięła udział w XIX Międzynarodowym Festiwalu Piosenki Polskiej MALWY, gdzie zajęła II miejsce w Grand Prix. Cztery lata później zdobyła IV miejsce na prestiżowym Międzynarodowym Festiwalu The Voice of Polonia 2014, po czym wyruszyła w trasę koncertową po Europie. Ma na koncie trzy albumy. JoBee może się poszczycić m.in. wyróżnieniem w konkursie British Council UK Arts jako przyszłość muzyki elektronicznej i alternatywnej. Jest też laureatką konkursu Polskiego Radia „Będzie Głośno 2019”.
Noc w Browarze | 19.00–2.00 | PERŁA – Browary Lubelskie S.A., ul. Bernardyńska 15
„Pomiędzy” | Instalacja świetlno-artystyczna Oli Artyszuk
Przestrzeń spotkania – z sobą samym i z drugim człowiekiem. To opowieść o relacjach, które – niczym lustra – pokażą nam więcej niż widzimy na co dzień. To opowieść o tym, iż potrzebujemy siebie nawzajem, by zobaczyć siebie naprawdę. W świecie, który pędzi i odbija nas w ekranach, instalacja zaproponuje chwilę prawdziwego odbicia i zmysłowej refleksji. Zachęci też, by zatrzymać się – choćby na moment, choćby na jedno spojrzenie. Punktem wyjścia instalacji będzie kubiczna, metalowa konstrukcja obudowana różnorodnymi lustrzanymi powierzchniami, które stają się metaforą relacji. Roziskrzone światła, ruch, dźwięk i odbicia stworzą miejsce, które zaprosi do zobaczenia, wczucia się i pobycia. Bo to, co najważniejsze, rzadko bywa oczywiste. Dzieje się gdzieś pomiędzy tym, co namacalne, a tym, co czute.
„Kwiaty zła” | Instalacja świetlna Jarosława Koziary
Praca inspirowana jest pięknem natury. Jej nazwa nawiązuje do tytułu słynnego tomiku wierszy XIX-wiecznego francuskiego poety – Charlesa Baudelaire’a, który żył i tworzył na własnych zasadach. „Kwiaty zła” symbolizują piękno, które potrafi zarówno oczarować, jak i niepokoić. Stanowią metaforę przyrody – zmysłowej, drapieżnej i potężnej, która może uwodzić, ale też ostrzegać. Instalacja przypomina, iż kontakt z naturą wymaga wrażliwości i szacunku. Zlekceważenie tej siły może prowadzić do zguby – piękno bowiem bywa również niebezpieczne. Instalacja zachwyca o każdej porze dnia, jednak największe wrażenie robi po zmroku, kiedy jej oniryczny urok przyciąga niczym syreni śpiew.
„Zielona Harmonia”
Nawiązanie do przyrody, wspólnoty oraz wewnętrznej równowagi. Zieleń kojarzona z naturą, spokojem i regeneracją zaprosi do chwili zatrzymania – refleksji nad sobą i światem, który współtworzymy. Pojedyncze gałęzie drzewa – choć różne i niezależne – razem tworzą jego koronę. Podobnie ludzie, zachowując swoją indywidualność, mogą budować wspólnotę opartą na współodpowiedzialności. Zielone światło, niczym energia czerpana z natury, symbolizuje troskę o środowisko zaczynającą się tu i teraz – w naszym najbliższym otoczeniu. Instalacja podkreśli, iż to, co delikatne i ulotne, może mieć ogromną siłę oddziaływania. „Zielona Harmonia” to zaproszenie do bycia uważnym – na siebie, innych i świat, którego jesteśmy częścią.
„Wschodni Festiwal Fotografii”
Wystawa ukaże różnorodność oraz piękno fotografii. W jej ramach na terenie Browaru Perła zostaną zaprezentowane prace Związku Polskich Fotografów Przyrody pt. „Różni ludzie – jedna pasja” oraz Cezarego Dubiela – „Nasze czasy”.
„Różni ludzie – jedna pasja”
Przegląd fotografii, w których uwidoczniona będzie pasja do natury. Złożą się na nią prace różnych artystów, które na wiele sposobów pokazują jej piękno i ulotność. Skłonią do refleksji oraz zachęcą do ochrony choć odrobiny tego, co nas otacza.
„Nasze czasy”
Prace Cezarego Dubiela to zbiór surrealistycznych fotogramów, które łączą w sobie rzeczywistość z fantazją. Każda z prac przestawi historię z wplecioną w wątek symboliką. Z jednej strony będzie to refleksja artysty nad aktualnym stanem świata oraz wyzwaniami, z jakimi na co dzień się zmagamy, z drugiej strony – zachęta dla odbiorców do zatrzymania się i odnalezienia siebie samego w obliczu wyzwań współczesnego świata.
KINO PERŁA
21.15–23.25 | „Niebo nad Berlinem” reż. Wim Wenders
Film ten opowiada historię o dwóch aniołach wędrujących po powojennym Berlinie. Niewidzialni dla ludzi niosą pomoc wszystkim napotykanym samotnym i przygnębionym duszom. W końcu, po wielu wiekach, jednemu z aniołów przestaje się podobać nieśmiertelność i postanawia zostać człowiekiem, aby doświadczyć euforii codziennego życia. Spotyka cyrkową akrobatkę i znajduje w niej wypełnienie swoich wszystkich śmiertelnych pragnień. Odkrywa również, iż nie jest osamotniony w swoim odkryciu, a wyłącznie czysto duchowe doznania nikomu nie dają satysfakcji.
23.30–01.00 | „Wilczyca”, reż. Marek Piestrak
Romantyczny film grozy z akcją umiejscowioną w polskich realiach XIX wieku. Jest to posępna historia Maryny (Iwona Bielska), kobiety, która z powodu odtrącenia przez męża (Krzysztof Jasiński) sprzedała duszę diabłu i zaczęła parać się magią, a po śmierci wcieliła się w hrabinę Julię i w wilczycę. Maryna miała za złe małżonkowi, iż kiedyś ją odtrącił, unikał przebywania w domu, nazwał suką. „Wilczyca” to klasyczny horror z niesamowitą atmosferą, chwilami grozy, grobowcami, kołkami osikowymi i innymi atrybutami gatunku.
Speech Balloons | 19.00–2.00 | Stare Miasto
Dymki dialogowe rodem z komiksu opanują przestrzeń Starego Miasta w Lublinie! To doskonałe miejsce na pamiątkowe zdjęcie z tej niezwykłej nocy.
Granice bliskości | 19.00–2.00 | ul. Ku Farze
Dwie dłonie próbują się dotknąć, zawieszone w napięciu we wnęce starego muru. Instalacja symbolizuje relacje i granice zarówno te widoczne, jak i ukryte. Kolory nawiązują do kolorów flagi Lublina, podkreślając miejską tożsamość i historię. Przypominają, iż granice między ludźmi bywają iluzoryczne, a bliskość jest często na wyciągnięcie ręki.
Spektakl „Grzechy szkolne” | 22.30–23.15 | ul. Grodzka 11
Spektakl teatralny podejmie problemy młodych licealistów oglądanych z perspektywy dorosłości; uwzględni ich pierwsze zauroczenia, zmysłowość, poszukiwanie własnej tożsamości, relacje rodzinne i dramaty osobiste.
scenariusz: cały zespół
reżyseria: Mieczysław Wojtas
muzyka: Piotr Tesarowicz
Lublin, który przemija | 19.00–21.00 | Dworzec PKP
Nietypowy spacer, którego przewodniczką będzie Magdalena Łuczyn. Wędrówka rozpocznie się od Dworca Lublin i ciekawostek związanych z jego architekturą, potem uczestnicy i uczestniczki sprawdzą, co nowego pojawiło się na Kośminku. Spacer zakończy się na dawnym Flugplatzu na Bronowicach. – Odkrywając historię, pokażę i piękno, i różnorodność przyrody tych dzielnic. Przejdziemy wzdłuż Czerniejówki w poszukiwaniu bobrów, przyjrzymy się architekturze, obejrzymy murale i różne działania artystyczne – zapowiada Łuczyn.