Grypa to ostra choroba zakaźna górnych dróg oddechowych. Wywoływana jest przez wirusy grypy najczęściej typu A i B. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową (kichanie, kaszel) lub przez kontakt z powierzchnią, na której znajduje się świeża wydzielina z dróg oddechowych zakażonych osób.
Okres inkubacji wirusów grypy wynosi od 1 do 4 dni. Wirusy te atakują komórki nabłonka dróg oddechowych, w których się namnażają. W konsekwencji powodują ich zniszczenie, co z kolei ułatwia rozwój infekcji bakteryjnych. Objawy grypy są podobne do wielu innych ostrych chorób infekcyjnych i są zarówno miejscowe (kaszel, ból gardła, katar), oraz w postaci nagłej, wysokiej gorączki powyżej 38ºC, dreszczy, bólów mięśniowo-stawowych, bólów głowy, bólu w klatce piersiowej, złego samopoczucia, braku łaknienia, nudności i wymiotów. Choroba trwa, o ile nie dojdzie do powikłań, około 7 dni. Kaszel i złe samopoczucie mogą utrzymywać się ponad 2 tygodnie. Powodem ciężkiego przebiegu grypy są powikłania pogrypowe, m.in. zapalenie płuc i oskrzeli, zapalenie ucha środkowego, zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia, zaostrzenie istniejących chorób przewlekłych, powikłania neurologiczne.
Grypa jest bardzo zaraźliwa i co sezon dotyka znaczną część społeczeństwa. Powoduje zachorowania w każdej grupie wiekowej. U zdrowych osób rzadko jest przyczyną poważnych powikłań zdrowotnych, zaś u osób z grup ryzyka (np. seniorzy, osoby z obniżoną odpornością lub z procesem nowotworowym czy innymi chorobami przewlekłymi) może bardzo ciężko przebiegać, a choćby prowadzić do zgonu.
Tak jak w przypadku innych chorób wywoływanych przez wirusy, antybiotyki nie są tutaj skuteczne i leczenie jest głównie objawowe przy pomocy leków dostępnych bez recepty w aptece. Bezwzględnie osobom chorym zaleca się pozostanie w domu i odpoczynek, ważne jest również picie dużej ilości ciepłych płynów. jeżeli objawy przybiorą na sile lub po 3 dniach leczenia nie będzie widać poprawy, należy zgłosić się do swojego lekarza rodzinnego.
Trzeba podkreślić, iż najskuteczniejszą metodą uniknięcia zachorowania i związanych z nim powikłań jest profilaktyka pod postacią corocznego szczepienia przeciw grypie. Zalecane jest ono w związku z przesłankami epidemiologicznymi i klinicznymi wielu grupom osób, głównie zdrowym dzieciom, w wieku od ukończenia 6 miesiąca życia do ukończenia 18 roku życia, osobom w wieku powyżej 55 roku życia, osobom przewlekle chorym, osobom mającym bliski kontakt zawodowy lub rodzinny z dziećmi, osobami w podeszłym wieku czy przewlekle chorym, a także kobietom w ciąży lub planującym ciążę.
Co zrobić, by nie zachorować?
- zaszczep się, zwłaszcza jeżeli jesteś w grupie ryzyka, np. jesteś osobą starszą lub z chorobami przewlekłymi
- podczas kaszlu i kichania zakrywaj usta i nos chusteczką jednorazową, ewentualnie kichaj w zgięcie łokcia
- jeśli podróżujesz w ścisku komunikacją publiczną, idziesz do przychodni, szpitala, apteki – maseczka jest skutecznym sposobem, by chronić siebie i innych
- podczas choroby zostań w domu
- zachowaj dystans w kontakcie z osobą chorą, a najlepiej zakładaj maseczkę
- nie podawaj ręki, nie całuj na powitanie, nie obejmuj
- myj ręce mydłem dokładnie, nie omijając żadnej części, zawsze jak wracasz do domu, przed jedzeniem, po przyjściu z pracy, każdorazowo po przemieszczeniu się publicznym transportem, po skorzystaniu z toalety, po wydmuchaniu nosa, kaszlu lub kichaniu, zawsze, jeżeli ręce są brudne, lepkie itp.
- czyść wszystkie często dotykane powierzchnie w domu i w miejscu pracy, takie jak klawiatury, blaty, klamki i kontakty.
Źródło:
Głównego Inspektoratu Sanitarnego
Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego
Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia
