1 miesiąc temu
O tym, iż dobry słuch i komunikacja są ważne na wszystkich etapach życia, nie trzeba przekonywać. Nieleczona utrata słuchu może mieć negatywny wpływ na zdolność ludzi do komunikowania się, studiowania i zarabiania na życie. Może też wpływać na zdrowie psychiczne i zdolność do podtrzymywania relacji.
Słuch mamy coraz gorszy
Tymczasem z raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, iż słyszymy coraz gorzej. Przewiduje się, iż do 2050 roku prawie 2,5 miliarda ludzi na świecie będzie miało pewien stopień ubytku słuchu. Oznacza to, iż jedna na cztery osoby może zostać dotknięta chorobami narządu słuchu.
Ubytek słuchu, który pojawia się wraz z wiekiem, jest procesem naturalnym. Z badania EuroTrak 2016 wynika, iż problemy ze słuchem ma co drugi senior po 74. urodzinach i co trzeci w wieku 65-74 lat. Natomiast rozwój cywilizacji powoduje, iż jesteśmy narażeni na coraz większy hałas. Codziennie zderzamy się ze zgiełkiem miast oraz hałasem, który generują sprzęty elektroniczne.
Hałas jest niebezpieczny
– Jednym z czynników, które mają wpływ na gorsze funkcjonowanie naszego słuchu jest hałas – podkreśla dr nauk med. Jerzy Jakubiszyn, opolski otolaryngolog. – Hałas jest tym, co nas otacza na co dzień. Co w związku z rozwojem cywilizacji jest coraz częstsze. I trzeba go brać coraz bardziej pod uwagę.
– Mówimy z jednej strony o takim natężeniu hałasu, które jest traktowane jako czynnik uszkadzający słuch – powyżej 85 decybeli. Osoby, które w takich warunkach pracują, bezwzględnie powinny stosować tzw. ochronniki słuchu – zatyczki wewnątrzprzewodowe albo słuchawki nauszne. Dłuższa praca w takich warunkach jest, kiedy dochodzi do uszkodzenia słuchu, podstawą do uznania choroby zawodowej, pohałasowego uszkodzenia słuchu.
– Na co dzień mamy wokół siebie hałas o mniejszym natężeniu – kontynuuje dr Jakubiszyn. – Powoduje go chociażby odkurzacz, suszarka do włosów lub przejeżdżający na zewnątrz z rykiem silnika motocyklista. Te przypadki hałasu jako jednorazowe nie są szkodliwe. Ale o ile coś takiego się powtarza, może się kumulować. Stały kontakt z hałasem oprócz tego, iż może się odbijać na naszym słuchu, powoduje, iż osoba, która go doświadcza, staje się bardziej drażliwa. Hałas niestety wpływa na nasze emocje. Czasem nie rozumiemy dlaczego, jesteśmy „podminowani”. A nosi nas, ponieważ nasze otoczenie nie jest miłe i nie sprzyja normalnemu funkcjonowaniu. W ramach profilaktyki powinniśmy prowadzić higieniczny tryb życia. Unikać miejsc i pomieszczeń, w których jest duży hałas.
Jeszcze innym zjawiskiem są ostre urazy akustyczne. Wtedy gwałtowna fala akustyczna uderza zwykle w jedno ucho. Na przykład przy wybuchu petardy w sylwestra czy na weselu albo wybuchu opony w zakładzie wulkanizatorskim lub w dyskotece, gdy ktoś bawi się dłuższy czas przy samym głośniku. Ostre urazy akustyczne prowadzą najczęściej do uszkodzeń, które najczęściej są odwracalne.
Niedosłuch – jakie objawy?
Niedosłuch to zaburzenie polegające na nieprawidłowym przewodzeniu lub odbiorze dźwięków. Ma charakter łagodny, umiarkowany, ciężki lub głęboki. Może dotyczyć jednego ucha bądź obu uszu i prowadzić do trudności ze słyszeniem. Niedosłuchowi mogą towarzyszyć inne objawy, np. zawroty głowy czy szumy uszne. Utrata słuchu negatywnie wpływa na mowę, język, wyniki rozwojowe, edukacyjne i poznawcze u dzieci, dlatego ważna jest profilaktyka, wczesne wykrycie wady i rehabilitacja.
Aby zdiagnozować ubytek słuchu, potrzebna jest profesjonalna ocena. Powszechnym badaniem jest audiometria tonalna, która określa w decybelach minimalny poziom dźwięku słyszanego przez pacjenta. Służy do ustalenia obecności, rodzaju i stopnia ubytku słuchu.
Najczęściej wykonywanymi badaniami słuchu są: badanie audiometryczne, rejestracja otoemisji akustycznych (badanie przesiewowe), słuchowe potencjały wywołane z pnia mózgu oraz audiometria impedancyjna (Ta ostatnia to obiektywne badanie słuchu, które ocenia funkcjonowanie ucha środkowego bez aktywnego udziału pacjenta. Polega na pomiarze ciśnienia w uchu środkowym, sztywności błony bębenkowej oraz odruchu mięśnia strzemiączkowego).
Osoby niedosłyszące po rehabilitacji zwykle komunikują się dzięki języka mówionego i mogą korzystać z aparatów słuchowych, implantów ślimakowych i innych urządzeń wspomagających.
Czynniki, które mogą zwiększać ryzyko ubytku słuchu:
- tętniące życiem miasta, ale również głośne sprzęty elektroniczne,
- długotrwałe przebywanie w hałasie,
- głośne słuchanie muzyki, zwłaszcza w słuchawkach,
- przebyte urazy głowy i ucha,
- cukrzyca,
- miażdżyca,
- nadciśnienie tętnicze,
- otyłość,
- niekontrolowane stosowanie niektórych antybiotyków,
- czynniki genetyczne.
Niedosłuch u dzieci
Ubytek słuchu nie dotyczy tylko osób starszych. Coraz częściej problem ze słuchem występuje u dzieci. Niedosłuch u dzieci może być:
- genetyczny,
- nabyty – gdy słuch zostaje uszkodzony przez przyczynę zewnętrzną.
Niedosłuch dotyka 2-3 noworodków na 1000 urodzeń. Natomiast problemy ze słuchem może mieć choćby 15-20 procent dzieci w wieku wczesnoszkolnym.
W szczególności rodziców powinny zaniepokoić sytuacje, w których dziecko:
- głośno ogląda telewizję,
- kilkakrotnie prosi o powtórzenie wypowiedzi,
- przekręca słowa lub mówi niewyraźnie,
- izoluje się od grupy rówieśników,
- skarży się na ból ucha lub dzwonienie w uszach,
- mówi głośniej niż zazwyczaj,
- zwraca się jednym uchem do źródła dźwięku.
Niedosłuch można wykryć już u noworodka. W Polsce wszystkie dzieci przechodzą badanie słuchu tuż po narodzeniu. Zapewnia to Program Powszechnych Przesiewowych Badań Słuchu u Noworodków.
Jak zadbać o słuch?
- Unikaj hałasu, przycisz radio, telewizor, odtwarzacz muzyki.
- Zakładaj ochraniacze na uszy, jeżeli pracujesz w hałasie.
- Czyszcząc uszy, używaj środków zmiękczających woskowinę.
- Zażywaj leki, które mogą uszkadzać słuch wyłącznie pod kontrolą lekarza.
- Badaj słuch regularnie. Chorobami uszu zajmuje się otolaryngolog.
Skierowanie na leczenie w ramach NFZ uzyskasz od swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Przy podejrzeniu ubytku słuchu otolaryngolog może skierować Cię do specjalisty audiologa.
Jeżeli masz 45 lat lub więcej, pamiętaj o kontrolnych wizytach u laryngologa. Po pomoc zwróć się również jeżeli masz przewlekłe zapalenie uszu lub niedosłuch, oraz jeżeli pracujesz w hałasie.
Oprac. KOG: Na podstawie materiałów dostępnych na stronie internetowej NFZ.
***
Odważne komentarze, unikalna publicystyka, pasjonujące reportaże i rozmowy – czytaj w najnowszym numerze tygodnika „O!Polska”. Do kupienia w punktach sprzedaży prasy w regionie oraz w formie e-wydania
