Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnia w jakich okolicznościach i kto ma prawo ubiegać się
o wypłatę niezrealizowanego świadczenia wspierającego, a kiedy jest to już niemożliwe.
Osoby z niepełnosprawnością, które ukończyły 18. rok życia, mogą ubiegać się w ZUS-ie
o świadczenie wspierające, o ile posiadają decyzję wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania
o niepełnosprawności dotyczącą poziomu potrzeby wsparcia, a przyznana liczba punktów uprawnia je do otrzymania tego świadczenia. W przypadku śmierci osoby uprawnionej do świadczenia wspierającego, która nie zdążyła go pobrać, a za życia złożyła wniosek do ZUS-u i miała ustalone prawo do tego świadczenia, najbliżsi mogą wystąpić do ZUS-u o wypłatę niezrealizowanego świadczenia. W tym celu należy złożyć odpowiedni wniosek (formularz SWN-INF) – informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.
– O takie świadczenie może ubiegać się osoba, która wspólnie zamieszkiwała i gospodarowała z osobą zmarłą, choćby jeżeli nie jest z nią spokrewniona. Możliwość ta dotyczy jedynie sytuacji w której osoba
z niepełnosprawnością w dniu śmierci miała przyznane prawo do świadczenia wspierającego
i świadczenie to nie zostało tej osobie wypłacone. Roszczenie o wypłatę świadczenia wspierającego wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której to świadczenie przysługiwało – mówi rzeczniczka.
Jeśli osoba z niepełnosprawnością miała w dniu śmierci przyznane świadczenie wspierające wraz
z wyrównaniem za poprzednie miesiące i wyrównanie to nie zostało wypłacone, wówczas osoba która z nią wspólnie zamieszkiwała i gospodarowała ma prawo do wypłaty tego wyrównania.
Niezrealizowane świadczenie a nierozpatrzony wniosek?
O niezrealizowane świadczenie wspierające nie można jednak ubiegać się, jeżeli osoba
z niepełnosprawnością złożyła wniosek o świadczenie do ZUS, ale zmarła przed przyznaniem świadczenia. W takiej sytuacji ZUS nie ma już podstaw prawnych, aby ustalić, czy osoba zmarła spełniałaby warunki do otrzymania świadczenia wspierającego, a tymi warunkami są:
- posiadanie decyzji wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności,
w której liczba punktów została ustalona na poziomie uprawniającym do przyznania świadczenia, - złożenie wniosku do ZUS-u o świadczenie wspierające po uzyskaniu ostatecznej decyzji WZON,
- miała ukończone 18 lat,
- mieszkała w Polsce,
- była obywatelką lub obywatelem Polski albo Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), a jeżeli nie – to przebywała w Polsce i miała dostęp do rynku pracy.
Nie można złożyć wniosku o świadczenie wspierające po śmierci osoby z niepełnosprawnością
Świadczenie wspierające przyznawane jest osobie z niepełnosprawnością na podstawie wniosku, który inicjuje postępowanie w tej sprawie. Wniosek o świadczenie może złożyć zarówno osoba
z niepełnosprawnością, jak i osoba upoważniona do jej reprezentowania. W momencie śmierci osoba fizyczna traci status podmiotu prawa, co oznacza, iż przestaje posiadać zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych. W związku z tym wygasają wszelkie prawa i obowiązki związane
z zmarłym, a także pełnomocnictwa, które ta osoba wcześniej udzieliła. To oznacza, iż jeżeli przed śmiercią osoby z niepełnosprawnością nie został złożony wniosek o świadczenie wspierające, to
nie może go złożyć inna osoba. Osoba wspólnie zamieszkująca i gospodarująca z osobą
z niepełnosprawnością nie ma możliwości skutecznego ubiegania się o przyznanie niezrealizowanego świadczenia wspierającego, choćby jeżeli osoba z niepełnosprawnością otrzymała decyzję o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia, która przyznaje jej odpowiednią liczbę punktów uprawniających do świadczenia i decyzja ta, w momencie śmierci osoby z niepełnosprawnością, była ostateczna.
W przypadku odmowy przyznania świadczenia, od decyzji można odwołać się do sądu za pośrednictwem ZUS w terminie miesiąca od daty doręczenia decyzji.
Krystyna Michałek
regionalna rzeczniczka prasowa ZUS
w województwie kujawsko-pomorskim
