Tysiące seniorów każdego dnia płacą za autobus, mimo iż mogą jeździć za darmo. Miliony Polaków opłacają abonament RTV, choć są z niego zwolnieni. Dziesiątki tysięcy emerytów przepłaca za wywóz śmieci, choć gmina mogłaby im to sfinansować. Problem? Większość osób w wieku 60+ nie wie o przysługujących im ulgach.

Fot. Warszawa w Pigułce
Samorządy i instytucje państwowe wprowadzają coraz więcej programów wsparcia dla seniorów, ale informacje o nich często się nie rozpowszechniają. W efekcie osoby starsze tracą setki, a niekiedy tysiące złotych rocznie, choć wystarczy jeden prosty dokument, żeby z tych ulg skorzystać.
Warszawa jeździ za darmo, ale nie każdy o tym wie
Komunikacja miejska w stolicy może być całkowicie bezpłatna dla seniorów, ale reguły są nieco skomplikowane. Osoby, które ukończyły 70 lat, mają prawo do bezpłatnych przejazdów środkami Warszawskiego Transportu Publicznego. Aby skorzystać z tego przywileju, wystarczy posiadać dokument tożsamości potwierdzający wiek.
Dla osób między 65. a 70. rokiem życia dostępny jest Bilet Seniora. Mieszkańcy powyżej 65 lat, mogą za 50 zł wykupić również roczny „Bilet Seniora”, który upoważnia do nieograniczonej liczby przejazdów komunikacją miejską wszystkimi liniami dziennymi w strefie 1 i 2.
Pani Janina z Mokotowa opowiada na grupach seniorskich: „Przez rok płaciłam za miesięczne bilety 110 złotych miesięcznie. Dopiero sąsiadka powiedziała mi o Bilecie Seniora. Teraz płacę 50 złotych za cały rok, a wcześniej tyle samo za pół miesiąca”.
Emeryci i renciści do ukończenia 70. roku życia, którym uprawnienia nadał polski organ emerytalny lub rentowy, mogą korzystać z 50% zniżki na przejazdy komunikacją miejską. Wystarczy okazać legitymację emeryta-rencisty lub odcinek emerytury wraz z dowodem osobistym.
Podobne ulgi funkcjonują w innych miastach Polski. Kraków oferuje ulgowe bilety dla osób 60+ z Kartą Seniora, Łódź zapewnia darmowe przejazdy dla emerytów 65+ z niskim dochodem, a Poznań daje 50% zniżki dla seniorów już od 60 lat.
Zwolnienie z abonamentu RTV – automatyczne po 75. roku życia
Osoby, które ukończyły 75 rok życia, są automatycznie zwolnione z opłat abonamentowych za radio i telewizor. Zwolnienie z abonamentu RTV przyznawane jest automatycznie – po weryfikacji danych w rejestrze PESEL. Nie trzeba składać żadnych wniosków ani dokumentów.
W 2025 roku limit emerytury, który uprawnia do zwolnienia z abonamentu RTV, wynosi dokładnie 4 090,86 zł brutto. Oznacza to, iż osoby mające świadczenie poniżej tej kwoty, a jednocześnie spełniające wymóg wieku (60+), mogą zostać zwolnione z opłaty – pod warunkiem, iż złożą odpowiedni wniosek.
Pan Stanisław z Pragi opowiada: „Przez trzy lata płaciłem abonament, bo myślałem, iż muszę. Dopiero jak córka sprawdziła przepisy, okazało się, iż od 75 lat jestem zwolniony automatycznie. Mogłem zaoszczędzić prawie 1000 złotych”.
Rocznie abonament RTV kosztuje 327,60 zł za telewizor lub 104,40 zł za radio. Dla wielu emerytów to istotne obciążenie budżetu domowego, które można całkowicie wyeliminować.
Co to oznacza dla ciebie?
Jeśli masz powyżej 75 lat, nie płać abonamentu RTV – jesteś automatycznie zwolniony. jeżeli masz między 60 a 75 lat i twoja emerytura nie przekracza 4091 zł brutto, również możesz być zwolniony po złożeniu wniosku na poczcie.
W Warszawie po 70. roku życia możesz całkowicie zaprzestać kupowania biletów komunikacji miejskiej. Między 65. a 70. rokiem życia zainwestuj 50 złotych w Bilet Seniora i jeździj cały rok za darmo.
Sprawdź też w swojej gminie, czy oferuje ulgi na opłaty za śmieci – niektóre samorządy pokrywają choćby 50% kosztów dla samotnych seniorów o niskich dochodach.
Zniżki na śmieci – gminy coraz częściej pomagają
Warszawa – program Warszawska Pomoc Osłonowa oferuje zasiłek celowy pokrywający 50% miesięcznych kosztów opłat za śmieci dla osób samotnych, w tym seniorów powyżej 65. roku życia, których dochód nie przekracza 1940 zł netto miesięcznie.
Program obejmuje osoby niepełnosprawne, samotne, w wieku 65+, o niskich dochodach, które nie korzystają z dodatków mieszkaniowych. W praktyce oznacza to, iż wielu samotnych emerytów może liczyć na realne odciążenie domowego budżetu.
W Katowicach można uzyskać 20 proc. zniżki z Kartą Dużej Rodziny, a w Gdyni domy jednorodzinne mają zniżkę, jeżeli posiadają kompostownik. W niektórych gminach możliwe jest choćby całkowite zwolnienie z opłat za wywóz śmieci.
Pani Maria z Bemowa dzieli się doświadczeniem: „Mieszkam sama, emerytura 1800 złotych. Za śmieci płaciłam 28 złotych miesięcznie. Po złożeniu wniosku o pomoc osłonową płacę teraz 14 złotych. To 168 złotych oszczędności rocznie”.
Karty seniora – klucz do dodatkowych zniżek
Wiele miast oferuje specjalne karty dla osób starszych, które uprawniają do szeregu dodatkowych ulg. W Warszawie funkcjonuje Karta Warszawiaka, która daje zniżki w komunikacji miejskiej oraz w miejscach związanych z kulturą, oświatą czy sportem.
Kraków wydaje Kartę Krakowskiego Seniora, Wrocław ma Wrocławską Kartę Seniora, a Gdańsk oferuje Kartę Seniora dla mieszkańców miasta. Każda z tych kart otwiera dostęp do lokalnych zniżek i benefitów.
Ogólnopolska Karta Seniora, wydawana przez organizacje pozarządowe, daje zniżki w sklepach, aptekach, hotelach i na usługi medyczne w całym kraju. Wyrobienie karty jest bezpłatne, a korzyści mogą sięgać setek złotych rocznie.
Praktyczne wskazówki – jak załatwić ulgi
Aby skorzystać z bezpłatnej komunikacji w Warszawie po 70. roku życia, wystarczy okazać dowód osobisty podczas kontroli biletowej. Dla wygody można wyrobić Spersonalizowaną Warszawską Kartę Miejską z wgranymi uprawnieniami.
W przypadku abonamentu RTV po 75. roku życia nie trzeba nic robić – zwolnienie jest automatyczne. Osoby między 60 a 75 lat z emeryturą poniżej 4091 zł muszą zgłosić się do placówki pocztowej z dowodem osobistym i decyzją ZUS o wysokości emerytury.
Aby ubiegać się o zniżki na opłaty za śmieci, należy złożyć wniosek w urzędzie gminy. W Warszawie można to zrobić online przez system Warszawska Pomoc Osłonowa. Wymagane są zaświadczenia o dochodach i oświadczenia o sytuacji mieszkaniowej.
Karty seniora można wyrabiać w urzędach miasta, organizacjach pozarządowych współpracujących z programem lub online. Proces jest bezpłatny i wymaga jedynie dokumentu tożsamości oraz potwierdzenia wieku.
Nowe programy zdrowotne dla seniorów
Oprócz znanych ulg, samorządy uruchamiają też lokalne programy zdrowotne. Coraz więcej gmin oferuje bezpłatne szczepienia przeciwko grypie i pneumokokom dla osób 65+, darmowe badania profilaktyczne oraz dopłaty do okularów i aparatów słuchowych.
Program Leki 75+ zapewnia bezpłatny dostęp do leków dla osób, które ukończyły 75 lat. Lista obejmuje setki preparatów na najczęstsze schorzenia wieku podeszłego. Wystarczy okazać receptę i dokument potwierdzający wiek.
Niektóre miasta wprowadzają też program „Złota rączka”, oferujący drobne naprawy w mieszkaniach seniorów. Warszawa realizuje taki program dla osób powyżej 75 lat – pomoc obejmuje naprawę cieknącego kranu, uszczelnienie drzwi i okien czy wymianę żarówki.
Błędy, których należy unikać
Najczęstszym błędem jest założenie, iż ulgi przyznawane są automatycznie. W rzeczywistości większość z nich wymaga złożenia wniosku i przedstawienia odpowiednich dokumentów. Brak działania oznacza płacenie pełnych stawek.
Drugim błędem jest nieaktualizowanie sytuacji dochodowej. jeżeli emerytura wzrośnie powyżej progów uprawniających do ulg, należy to zgłosić. W przeciwnym razie można narazić się na konieczność zwrotu nienależnie otrzymanych świadczeń.
Trzeci błąd to niepilnowanie terminów. Wiele ulg ma określone okresy składania wniosków, a niektóre wymagają corocznego ponawiania. Przegapienie terminu oznacza konieczność czekania do następnego okresu.
Ile można realnie zaoszczędzić
Osoba w wieku 75+ mieszkająca w Warszawie może zaoszczędzić rocznie:
- 327 zł na abonamencie RTV (automatyczne zwolnienie)
- Do 1320 zł na komunikacji miejskiej (średnio 110 zł miesięcznie za bilety)
- Do 168 zł na opłatach za śmieci (50% z programu osłonowego)
- Kilkaset złotych na usługach medycznych i kulturalnych z kartami seniora
Łącznie daje to oszczędności przekraczające 2000 złotych rocznie. Dla emeryta z minimalną emeryturą to równowartość prawie dwóch miesięcznych świadczeń.
Pan Józef z Woli podsumowuje: „Córka pomogła mi załatwić wszystkie ulgi. Teraz zamiast płacić prawie 2500 złotych rocznie, płacę mniej niż 500. Te pieniądze mogę przeznaczyć na leki i lepsze jedzenie”.
W dobie rosnących kosztów życia każda oszczędność ma znaczenie. Seniorzy, którzy nie korzystają z przysługujących im ulg, de facto przepłacają za usługi, które mogliby otrzymywać taniej lub za darmo. Wystarczy jeden telefon do urzędu lub wizyta na poczcie, żeby znacznie odciążyć domowy budżet.