20 godzin temu
Ponad 175 tysięcy kierowców w ciągu pierwszych czterech dni skorzystało z nowego systemu obsługi Strefy Czystego Transportu w Krakowie – poinformował magistrat. System jest już dostępny pod adresem sct.zdmk.krakow.pl oraz w aplikacji mKraków, zarówno na komputerach, jak i urządzeniach mobilnych.
Jak przekazał Zarząd Dróg Miasta Krakowa, platforma umożliwia sprawdzenie, czy pojazd spełnia wymogi strefy, złożenie wniosku o nadanie uprawnień do wjazdu oraz dostęp do wszystkich usług związanych z SCT. „System informatyczny jest kluczowym elementem wdrażania Strefy Czystego Transportu. Dzięki niemu kierowcy mogą nie tylko zweryfikować swoje pojazdy, ale również składać wnioski i uzyskać potrzebne informacje” – podkreśla Zarząd Transportu Publicznego w Krakowie.
Od uruchomienia systemu, czyli od poniedziałku 8 grudnia do czwartkowego poranka, sprawdzeń dokonano ponad 175 tysięcy (w poniedziałek ok. 62,6 tys., we wtorek 71,5 tys., w środę 41 tys.). W tym samym czasie złożono ponad 6,1 tys. wniosków o uprawnienia do wjazdu, z czego ponad 5,2 tys. dotyczyło mieszkańców Krakowa, których pojazdy nie spełniają norm emisji, ale którzy – zgodnie z przepisami – mogą uzyskać bezterminowe zwolnienie po rejestracji w systemie. Około 300 wniosków złożyli właściciele aut zarejestrowanych za granicą, a po około 100 – posiadacze pojazdów specjalnych, zabytkowych oraz osoby z niepełnosprawnościami.
Miasto przypomina, iż Strefa Czystego Transportu zacznie obowiązywać 1 stycznia 2026 roku i obejmie około 60 procent obszaru Krakowa – teren w granicach IV obwodnicy. Wówczas wprowadzone zostanie oznakowanie, a wszystkie zasady i uprawnienia zaczną obowiązywać zgodnie z uchwałą Rady Miasta Krakowa.
Wymogi dla pojazdów osobowych pozostają bez zmian: samochody benzynowe muszą spełniać co najmniej normę emisji spalin Euro 4 lub być wyprodukowane po 2005 roku, a samochody z silnikiem Diesla – normę Euro 6 lub być wyprodukowane po 2014 roku. Dla pojazdów powyżej 3,5 tony, w tym autobusów i ciężarówek, obowiązują odpowiednio te same normy, z rokiem granicznym 2012 dla diesli. Kierowcy pojazdów z polskimi tablicami, które spełniają te wymagania, nie muszą podejmować żadnych działań – system automatycznie zakwalifikuje ich jako uprawnionych do wjazdu.
Osoby zameldowane w Krakowie i płacące w mieście podatki otrzymały bezterminowe zwolnienie dla pojazdów posiadanych przed 26 czerwca 2025 roku, niezależnie od ich wieku. Jak zaznacza magistrat, pojazdy te należy zgłosić w systemie SCT, a zgłoszenie trzeba będzie odnawiać raz w roku.
Zwolnienia przysługują również osobom z niepełnosprawnościami, pacjentom korzystającym ze specjalistycznych świadczeń medycznych w krakowskich placówkach finansowanych ze środków publicznych, właścicielom pojazdów zabytkowych oraz posiadaczom pojazdów specjalnych – takich jak kampery czy food trucki. W każdym przypadku konieczne jest zgłoszenie pojazdu w systemie oraz przedstawienie odpowiednich dokumentów.
Dla kierowców spoza Krakowa, których pojazdy nie spełniają wymagań SCT i nie kwalifikują się do zwolnienia, wprowadzono trzyletni okres przejściowy (2026–2028). W tym czasie do strefy będzie można wjeżdżać po uiszczeniu opłaty. System przewiduje elastyczne rozwiązania: opłatę godzinową w wysokości 2,50 zł, opłatę dzienną, która w 2026 roku przysługuje po zapłacie za dwie kolejne godziny, abonament miesięczny – 100 zł w 2026 roku, 250 zł w 2027 i 500 zł w 2028.
Po 31 grudnia 2028 roku możliwość odpłatnego wjazdu wygaśnie. Od 2029 roku wjazd będą miały jedynie pojazdy spełniające normy emisji lub objęte zwolnieniami.
W związku z funkcjonowaniem Strefy Czystego Transportu od poniedziałku, 15 grudnia, otwarte zostaną Punkty Obsługi Mieszkańców. Będą działać w siedzibie ZDMK przy ul. Centralnej 53, w biurze Strefy Płatnego Parkowania przy ul. Reymonta 20, w budynkach Urzędu Miasta przy al. Powstania Warszawskiego 10, ul. Wielickiej 28a i na os. Zgody 2, w terminalu Górka Narodowa P+R oraz w galeriach Bronowice i Serenada. W punktach będzie można uzyskać pomoc w obsłudze systemu i potwierdzić dokumenty. Opłaty za wjazd do SCT i za nalepkę potwierdzającą uprawnienie (nieobowiązkową) będzie można wnosić tylko w dwóch lokalizacjach – przy Centralnej i Reymonta.
Jak zapowiada magistrat, w kolejnych miesiącach uruchomione zostaną strefomaty, czyli automaty do wnoszenia opłat, a także możliwość zgłaszania przejazdów medycznych w systemie. Do końca roku ZDMK i ZTP zorganizują cykl spotkań informacyjnych dla mieszkańców i rad dzielnic. Jeszcze w grudniu do krakowian ma trafić list prezydenta Aleksandra Miszalskiego dotyczący zasad działania SCT.
Miasto prowadzi również szkolenia dla policji i Straży Miejskiej, które będą odpowiedzialne za kontrolę wjazdów do strefy. „SCT wdrażamy krok po kroku. Chcemy, by system działał sprawnie od pierwszego dnia, a mieszkańcy mieli czas, by się z nim oswoić” – przekazuje Zarząd Dróg Miasta Krakowa.
Przygotowania do wprowadzenia strefy obejmują także współpracę z gminami należącymi do Stowarzyszenia Metropolia Krakowska. Jak podkreśla magistrat, Kraków przekaże im równowartość wpływów z opłat za wjazd do SCT – po odjęciu kosztów obsługi systemu. Środki te mają zostać przeznaczone na działania proekologiczne, w tym wymianę pieców, tworzenie lub wzmacnianie straży gminnych, kampanie informacyjne i budowę parkingów park&ride.
