Gliwice ruszają z rewitalizacją Ruin Teatru Victoria. Ogłoszony przetarg otwiera drogę do Gliwickiej Strefy Kultury

Miasto ogłosiło przetarg w formule „zaprojektuj i wybuduj” na pierwszy etap rewitalizacji Ruin Teatru Victoria. To początek wieloletniego przedsięwzięcia obejmującego zarówno modernizację samego obiektu, jak i stworzenie w jego otoczeniu nowej Gliwickiej Strefy Kultury. Termin składania ofert mija 20 stycznia.

W Gliwicach rusza proces, który w najbliższych latach może zmienić nie tylko wygląd centrum miasta, ale również sposób, w jaki gliwiczanie korzystają z kultury. Ruiny Teatru Victoria, świadek dramatycznych wydarzeń końca II wojny światowej, od dekad przyciągają wyjątkową atmosferą. Surowe mury nadają miejscu charakter, ale zarazem ograniczają jego wykorzystanie – obiekt funkcjonuje dziś jedynie od późnej wiosny do końca lata. Jesienią i zimą stoi pusty, wychłodzony, bez możliwości organizowania wydarzeń, które mogłyby ożywiać centrum miasta również poza sezonem.

– Właśnie dlatego – zgodnie z zapowiedziami – ruszamy z inwestycją, która pozwoli mieszkańcom korzystać z Ruin przez cały rok, w komfortowych warunkach i z nowymi możliwościami artystycznymi – podkreśla prezydentka Gliwic Katarzyna Kuczyńska-Budka. – Chcemy stworzyć przestrzeń, która łączy pamięć miejsca z nowoczesną funkcją. To jeden z projektów, które mogą realnie wzmocnić jakość życia w Gliwicach – dając ludziom powód, żeby tu zostać, studiować, pracować i angażować się w lokalną wspólnotę.

Nowa scena w historycznych murach
Zakres prac, przewidziany w pierwszym etapie inwestycji, będzie bardzo szeroki. Rewitalizacja obejmie całą konstrukcję budynku – w tym wzmocnienie fundamentów, odbudowę loggii od strony parkingu i przywrócenie bezpieczeństwa balkonów, dziś wyłączonych z użytkowania. Elewacje, od lat narażone na degradację, zostaną poddane konserwacji i zabezpieczeniu.

Najważniejsza zmiana dotyczyć będzie jednak wnętrza. Po przebudowie w Ruinach powstanie nowoczesna sala widowiskowa, przystosowana do całorocznego funkcjonowania, z widownią na około 400 osób (na parterze 305 miejsc siedzących z opcją dodatkowych 22 siedzisk plus 4 miejsca dla osób z niepełnosprawnościami; 87 miejsc na balkonie) oraz możliwością elastycznej aranżacji przestrzeni według rodzaju wydarzenia. Dzięki temu obiekt będzie mógł gościć zarówno spektakle, koncerty, jak i wydarzenia wystawiennicze, przyciągając mieszkańców niezależnie od pory roku.

Wprowadzenie systemu dźwięku immersyjnego – technologii otaczającej słuchacza trójwymiarowym brzmieniem – stworzy warunki, które do tej pory były w Gliwicach rzadkością. Zmieni się również strefa wejściowa i foyer, a całość zostanie dostosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Wielu mieszkańców po raz pierwszy będzie mogło skorzystać z tego miejsca w pełni swobodnie.

Poza walorami funkcjonalnymi, zakres prac przewiduje wprowadzenie elementów o potencjale symbolicznym i miejskim – neonu „VICTORIA” oraz ściany video LED od strony alei Przyjaźni, która ma stać się ekranem dla miejskich prezentacji i wydarzeń plenerowych. W miejscu rozbieranego budynku dawnego PZMOT pozostanie pusta ściana, rozważana jako przestrzeń pod mural nawiązujący do historii teatru.

111,8 mln zł na inwestycję podzieloną na dwa etapy
Wielu mieszkańców od lat zastanawiało się, czy Ruiny Teatru Victoria doczekają się modernizacji, która przywróci je do życia w pełnej skali. Decyzja miasta ma w tym kontekście znaczenie przełomowe. Rewitalizacja została ujęta w Wieloletniej Prognozie Finansowej Gliwic, z budżetem zmniejszanym na grudniowej sesji Rady Miasta z początkowych 152 mln zł do 111,8 mln zł. Miasto planuje również zabiegać o dofinansowanie z funduszy ZIT w wysokości do 15,4 mln zł.

Ogłoszony przetarg obejmuje pierwszy etap – modernizację wnętrz i konstrukcji teatru, z kwotą, jaką miasto zamierza przeznaczyć na realizację tego zamówienia, w wysokości ok. 48,6 mln zł. Prace powinny rozpocząć się w 2026 roku i potrwać około dwóch lat. Drugi etap – dotyczący otoczenia Ruin, parkingu, alei Przyjaźni oraz zabytkowej piwnicy z niecką basenową – będzie przedmiotem odrębnego postępowania, w formule konkursu architektonicznego.

Gliwicka Strefa Kultury jako nowy impuls dla miasta
Gliwiczanie, którzy przez lata przychodzili w rejon Ruin i alei Przyjaźni na koncerty i spektakle organizowane „pod gołym niebem”, często wracali z poczuciem, iż ta lokalizacja ma ogromny potencjał. Miasto chce ją wykorzystać szerzej, tworząc Gliwicką Strefę Kultury, która zintegruje Ruiny z nowymi funkcjami i przestrzeniami publicznymi w kwartale ulic Zwycięstwa, Barlickiego, Dworcowej i Kłodnickiej.

To tam, według wstępnych założeń, mogłaby powstać wielofunkcyjna, atrakcyjna przestrzeń z miejscem na wystawy, rekreację, usługi kawiarniane czy organizację warsztatów dla lokalnych środowisk artystycznych. Prace koncepcyjne w tej kwestii prowadzi Biuro Urbanisty Miasta w ramach Metropolitalnej Szkoły Prototypowania GZM. Konkurs urbanistyczno-architektoniczny – o charakterze realizacyjnym – gliwicki samorząd planuje ogłosić w pierwszym kwartale 2026 roku.

Realizacja całej Gliwickiej Strefy Kultury, której szacunkowe koszty będzie można określić dopiero po konkursie, planowana jest po 2028 roku. Ale już dziś wiadomo, iż to przedsięwzięcie o charakterze strategicznym dla budowy jakości życia w mieście.